Weblog Groen 2019-2

Middenin in een vaak nogal pessimistisch getoonzette tijd is het goed met een juichende klaroenstoot te beginnen: een van de meest spectaculaire bewijzen van vooruitgang is de stijging van de levensverwachting in de afgelopen twee eeuwen. Hoe mooi het ook is dat we gezamenlijk ouder worden, we zullen onze samenleving er wel op in moeten richten. We leven nu in een nogal junior-gerichte samenleving, terwijl we te maken hebben met groeiende senioriteit. Waar gaat het mis met de inrichting van onze samenleving? En hoe kunnen we op een creatieve manier meer ruimte voor senioriteit realiseren?

De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) brengt dit najaar het rapport Gelukkig worden we ouder uit. In dit rapport zoekt de RVS naar antwoordenop de vraag hoe we beter kunnen omgaan met de steeds grotere groep fitte ouderen. We vroegen aan RVS-lid Greet Prins om alvast een tipje van de sluier op te lichten.

Een jaar geleden verscheen het rapport De juiste zorg op de juiste plek. Hierin wordt een goede analyse gegeven van de situatie in de zorg. Conclusie: de gezondheid van Nederlanders kan zoveel beter. En: onze zorg is goed, maar moet zoveel beter. De basisgedachte ‘van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag’ wordt inmiddels breed erkend en wordt in het rapport verwoord: ‘We denken te veel in termen van behandeling en zorg. We mogen veel meer denken in termen van gezondheid en welzijn. (...) Beter is daarom het functioneren van mensen en hun omgeving centraal te stellen. Niet alleen medisch, maar ook sociaal.’ Gevolgd door een indrukwekkende opsomming van wat er allemaal moet veranderen. Echter, in het rapport wordt een heel belangrijke ontwikkeling overgeslagen: moderne naoberzorg, die zich organiseert in lokale bewonersinitiatieven. En dat is nu juist wat we nodig hebben in een zorgstelsel dat steeds meer onder druk komt te staan.

Als kind stond ik eens te kijken naar een schilderij van mijn vader. Het was een vierkant op zijn punt, onderin gevuld met oranje balkjes en bovenin met blauwe. Waar de balkjes elkaar raakten kleurden ze grijs. Er stond een, voor mij als kind, cryptische zin bij: “Grijs is een mengsel van tegenstellingen…” Mijn vader vertelde me dat de kleur grijs ontstaat wanneer je tegengestelde kleuren (zoals blauw en oranje) met elkaar mengt.

 Een van de speerpunten van het manifest Waardig ouder worden is: zet alles op alles om eenzaamheid bij ouderen te voorkomen. De nationale discussie over dit manifest krijgt op verschillende plekken een lokaal staartje. We spraken ChristenUnie-wethouders Alwin te Rietstap uit plattelandsgemeente Hardenberg en Inge Jongman uit de stad Groningen over hun voornemen om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan. De overheid moet zich volgens hen bescheiden opstellen in de aanpak van eenzaamheid. Bewustwording onder burgers bevorderen is een belangrijke stap. En hoewel sociale netwerken op het platteland sterker zijn dan in de stad, kan eenzaamheid op het platteland des te schrijnender zijn.

Het gaat vaak om miljoenen. Dikwijls ook nog eens gevolgd door overschrijdingen. Want dan blijkt de bouw van dat iconische theater of dat op-de-kaart-zettende evenement toch duurder dan begroot. Wil je als stad een beetje meetellen, dan moet je toch investeren in cultuur? Maar hoe dan? Voor raadsleden zijn cultuurdossiers vaak hoofdpijndossiers. Daarom een kleine zoektocht naar de waarde en de grenzen van lokaal cultuurbeleid. 

Dit was toch wel de lente van onverwachtse uitslagen. Groot was de verbazing in maart, toen Forum voor Democratie niet alleen winst boekte, maar ook de grootste werd. Daarna dook tussen de tweestrijd op rechts plotseling de Partij van de Arbeid op. Bij alle duidingen heb ik echter in toenemende mate moeite met het begrip ‘winnaar’.

Dat christelijke jongeren op christelijke partijen stemmen moeten we niet als vanzelfsprekend veronderstellen. De ervaring van PerspectieF in verkiezingstijd leert anders. In dit artikel kijken twee oud-bestuursleden naar de achtergrond van kiesgedrag onder jongeren. Door middel van eerder onderzoek en op basis van een enquête onder christelijke studenten is uitgezocht wat mogelijke verklaringen zijn voor deze trend. Er is werk aan de winkel voor de partij!

Nederlanders  bezorgd  over  polarisatie,  ‘nuance  is  niet  sexy’,  zo kopte  de NOS op vrijdag 29 maart. Volgens Paul Dekker van het Sociaal en Cultureel Planbureau hebben mensen het idee ‘dat de nuance verloren gaat en dat mensen agressiever worden in discussies. Dat is echt een groot punt van zorg.’  De  oorzaak ervan zien veel Nederlanders bij internet en sociale media. De zorg is dat mensen ‘mede daardoor een zekere druk ervaren om een standpunt in te nemen’. Dat geldt zeker bij vaccinatie. Ook dat debat polariseert steeds meer: je bent voor of je bent tegen. En ook hier raakt de nuance zoek. Als we de media moeten geloven regeert bij voorstanders de ratio, de wetenschap, en bij tegenstanders het gevoel, de intuïtie, ofwel alles wat niet wetenschappelijk te onderbouwen is. Het wordt hoog tijd dat we  beter met elkaar omgaan in het debat. Het is tijd voor echt gesprek.