Bekende woorden van onze Here Jezus aan het slot van de bergrede. Het staat in het stukje waar Jezus de scharen oproept zijn woorden niet alleen te horen, maar ook te doen (Mattheüs 7:24-27). En dan volgt die vergelijking van de verstandige man die Zijn woorden hoort en ze wel doet en de dwaze of domme man die ze hoort en niet doet. In dit artikel gaat het mij om het voorbeeld dat Jezus gebruikt om duidelijk te maken wat verstandig en dom is.

Wat kenmerkt een ChristenUnie-bestuurder of zou een ChristenUnie-bestuurder moeten kenmerken? Wat is er opvallend, anders of uniek aan een bestuurder van de ChristenUnie? Wat betekent het om als christen bestuurder te zijn? Wat vinden ChristenUnie-bestuurders zelf belangrijke begrippen voor hun politieke stijl? Tientallen raadsleden, wethouders, burgemeesters, Statenleden, Kamerleden en Europarlementariërs gingen met elkaar aan de slag om hier antwoorden op te vinden.

Tijdens de afgelopen verkiezingscampagne is de term ´christelijk-sociaal´ vaak gevallen. Premier Balkenende was zelfs bijzonder hoogleraar in het christelijk-sociaal denken. Ook de ChristenUnie maakt zich sterk voor een sociaal beleid gebaseerd op zorg voor de naaste. Deze sociale betrokkenheid van christelijke partijen is niet nieuw, maar afkomstig van christen-socialisten. In hoeverre was er sprake van wisselwerking tussen christendom en socialisme in Nederland aan het begin van de twintigste eeuw? En wat is de plaats van godsdienst in de politiek?

Vaak wordt de stelling gehoord, dat evangelische Christenen geen oog hebben voor de maatschappelijke consequenties van het evangelie. Het zou bij hen uitsluitend gaan om persoonlijk heil en niet om het heil van de hedendaagse wereld. De enige roeping van de gemeente is de verkondiging van het evangelie en de consequenties voor de schepping spelen hierbij geen enkele rol. Het is de vraag of deze visie op evangelisch Christendom recht doet aan de werkelijkheid.

Van de verkiezingen kan nu al gezegd worden dat ze een breuklijn gaan vormen in onze politieke geschiedenis. Pim Fortuyn heeft dingen blootgelegd die door de gevestigde politiek niet zomaar weer bedekt kunnen worden. Het volk roept om veranderingen en deze roep zal zich ongetwijfeld vertalen in de verkiezingsuitslag. En wat dan? Er is een ‘nieuwe politiek’ nodig die weer principieel houvast geeft. Het lege pragmatisme van het poldermodel heeft de volkswoede gaande gemaakt en zal moeten worden afgezworen.

Op het terrein van het welzijnsbeleid kan de overheid verschillende rollen vervullen: voorwaardenscheppend, stimulerend, regisserend, participerend of zelfs (mede) uitvoerend. Binnen en buiten de ChristenUnie worden de begrippen ‘voorwaardenscheppend’ en ‘stimulerend‘ vaak gebruikt en gekoesterd. Zo komt de verhouding tussen overheid en particulier initiatief het beste tot uiting. De overheid erkent immers de verantwoordelijkheid van de burgers voor het welzijn van henzelf en hun naasten. Dan krijgt het particulier initiatief ruim baan, ook voor het bepalen van het eigen beleid.

Op 10 april vorig jaar aanvaardde de Eerste Kamer het wetsvoorstel dat actieve euthanasie in Nederland toestond. Toen kort daarop negatieve reacties uit het buitenland in de Nederlandse media doordrongen, zei minister Borst dat zij haar best wilde doen de euthanasiewet in het buitenland uit te leggen. Onlangs mocht ik getuige zijn van zo’n uitlegpoging tijdens de Duits-Nederlandse conferentie van politici en wetenschappers in Potsdam. Is Nederland in paarse ogen pionier en gids van de wereld, de Duitsers zien de Nederlandse opstelling als een wonderlijke ‘alleingang’ die geen navolging verdient.

De dualisering vraagt om een heel andere aanpak van de gemeenteraden. Zo moeten de collegapartijen niet met een dichtgetimmerd collegeprogramma werken, maar slechts de hoofdlijnen vastleggen, vindt drs. F. J. P. van Dijk. De dualisering zelf zal politiek en burger in ieder geval niet dichter bij elkaar brengen.

Een reactie op het Europa-nummer van DenkWijzer (december 2001) en vooral op het hoofdartikel door Roel Kuiper en Benjamin Anker