Een recept voor herstel van vertrouwen

Een recept voor herstel van vertrouwen

pexels-helena-lopes-1861785.jpg

8 november 2021 by Jeroen Troost

Slechts drie op de tien Nederlanders heeft vertrouwen in de overheid. Een cijfer waar ik deze week van schrok. Het herstel van dat vertrouwen is urgent. Want wat het kabinet ook aanpakt - en er moet veel gebeuren!- loopt vast zonder een bodem van vertrouwen. 

In mijn werk als publieksvoorlichter word ik geregeld met het gebrek aan vertrouwen geconfronteerd. Veel e-mails en telefoontjes zijn uitingen van zorgen of angsten over het overheidsbeleid. Ik probeer ze goed te beantwoorden en deel de legitieme zorgen die worden geuit met de rest van de fractie. Want voor wie het nog niet wist: politici maken inderdaad fouten. Het is goed als bezorgde burgers daar kritisch op zijn.   

Legitieme zorgen over fouten van politici worden echter – met fake news en harde aanvallen op de persoon - vaak opgeblazen tot epische proporties. In dit klimaat van angst, zorg en wantrouwen wordt de morele integriteit van politici al snel ter discussie gesteld. Van plucheplakker tot duivel in mensgedaante -en alles daar tussenin - het komt dagelijks onze mailbox binnen.  

Maar vertrouwen werkt twee kanten op. De overheid heeft ook maar weinig vertrouwen in de moraal van de burger. ‘De burger’, dat is te vaak een calculerende ‘klant’ en niet zelden een ‘fraudeur’. Ook als publieksvoorlichter maak ik me daar een beetje schuldig aan. Bij mij wordt de burger soms gereduceerd tot zijn of haar niet al te vriendelijke mail, een obstakel richting mijn einddoel van een lege mailbox. Dan is het lastig om oprecht de ander te zien, aan de andere kant van het beeldscherm.   

Dergelijke ‘ontmenselijking’ en groei van wantrouwen gaan vaak hand in hand. Misschien moeten we elkaar er daarom aan herinneren dat we allemaal –politici, ambtenaren en burgers- mensen zijn. Met zorgen, dromen én fouten.   

Ik hoop dat het kabinet werk maakt van herstel van vertrouwen. Maar laat ik de formerende partijen één, misschien symbolisch, ideetje aanreiken. Als er één plek is waar vertrouwen in de ander tot stand kan komen is dat bij een goed gesprek aan de maaltijd.   

Hoe mooi zou het zijn als straks iedereen die werkt voor het Rijk, van minister tot ambtenaar, elke maand een keer samen zou eten met iemand uit de samenleving. Ons land kent 110.000 Rijksambtenaren. Dat zijn 1,3 miljoen mensen per jaar die een keer met iemand van de overheid eten. Dat zijn 1,3 miljoen ontmoetingen van mens tot mens. Een goed recept voor het herstel van vertrouwen.   

PS. En als je een keer een publieksvoorlichter wilt ontmoeten... Ik dek graag de tafel ;-) 

Jeroen Troost is publieksvoorlichter voor de Tweede Kamer fractie van de ChristenUnie.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van een van onze columnisten. Na de zomer staan deze columns in het teken van de formatiebesprekingen. Eerder verschenen de columns Een nieuwe bestuurscultuur? Ga eerst eens luisteren van Daphne Wind-Hoogeveen en Geen regeerakkoord maar een verbond van Joost Schroevers. Met deze columns faciliteert het Wetenschappelijk Instituut het partijdebat. De columns zijn op persoonlijke titel.