Mag het wél aan ons liggen?
Mag het wél aan ons liggen?
23 mei 2022
We moeten onze verantwoordelijkheid nemen. Mede daarom stapten we vorig jaar opnieuw in een coalitie met VVD, D66 en CDA. ‘Aan ons mag het niet liggen’, nog zo’n krachtige motivatie. Wouter Jan de Graaf vroeg zich in november al af wat de prijs voor coalitiedeelname zou zijn. Net als hem probeerde ik het positief te bekijken. Want in een coalitie kun je veel voor elkaar boksen, ook als kleine partij met vijf zeteltjes. Na bijna een half jaar Rutte-IV vraag ik mij echter af: mag het eens wél aan ons liggen? Is het nog wel onze verantwoordelijkheid dit kabinet in stand te houden?
Er zijn natuurlijk legio redenen om niet uit een zittende coalitie te stappen. Bestuurlijke betrouwbaarheid -het nakomen van politieke afspraken- is een prominente. Ja is ja, nee is nee, beloofd is beloofd. Er moet dan ook wel een goede reden zijn om de huidige coalitie niet voort te zetten. Die reden is er nu.
Een belangrijke voorwaarde voor onze deelname aan deze coalitie was namelijk dat het anders zou gaan dan in de vorige kabinetsperiode. De toeslagenaffaire was als een kanarie in een kolenmijn, ze liet heel duidelijk zien dat de werkwijze van de overheid op een aantal essentiële punten faalde. Deze affaire heeft er terecht toe geleid dat het vorige kabinet opstapte. Logisch dat we alleen wilden meedoen aan een kabinet, als dit het anders zou gaan aanpakken.
Wie de nieuwsberichten van de afgelopen tijd een beetje heeft gevolgd weet dat ‘anders doen’ nog niet echt lukt. De afhandeling van de toeslagenaffaire gaat tergend traag. En ook bij de crisis op de woningmarkt, de stikstof- en klimaatcrisis zien we geen overheid die het ‘anders doet’. Wel zien we steeds maar weer bestuurders die informatie achterhouden, problemen proberen te verdoezelen en de schuld van zich afschuiven. Met alle respect voor alle hardwerkende en integere politici, maar ik vind het niet vreemd dat het vertrouwen in politici daalt.
Het is dan ook niet voor niets dat het ChristenUnie-congres van 21 mei een motie aannam, die opriep om strenger te zijn op problematisch gedrag van bestuurders. Ook een motie van wantrouwen of afkeuring steunen moet soms een mogelijkheid zijn. Maar doen we hiermee voldoende recht aan de vraag om herstel en vernieuwing? Is er niet behoefte aan meer?
Waar ligt onze verantwoordelijkheid? Volgens onze grondslag zetten wij ons in voor de samenleving en het bestuur van ons land, gedreven door Gods liefde en Christus’ koningschap. Een heldere opgave, met een heldere verantwoordelijkheid. Soms is het met de poten in de modder niet zo duidelijk wat ons precies te doen staat. Maar het lijkt mij wel helder dat we zo niet verder moeten gaan. Mag het een keer wél aan ons liggen?
Jan Werkman is fractievertegenwoordiger van de ChristenUnie in Apeldoorn, lid van de denktank van PerspectieF en Fellow van het Wetenschappelijk Instituut.
Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column. Met deze columns faciliteert het Wetenschappelijk Instituut het partijdebat. De columns zijn op persoonlijke titel.