Valk stelt dat taakspecialisatie van onze krijgsmacht niet ten koste mag gaan van de grondwettelijke hoofdtaken. Dit is een schijntegenstelling. Internationale samenwerking en bijbehorende taakspecialisatie zijn juist de enige manier om deze taken te vervullen. De eerste hoofdtaak luidt overigens volgens de Defensievisie 2035: ‘De bescherming van het eigen en bondgenootschappelijke grondgebied, inclusief het Caribisch deel van het Koninkrijk’. Ons eigen grondgebied en die van onze bondgenoten worden daar in één adem genoemd. Dat is met een reden.

De onderofficieren die ik les mocht geven leerden al dat Nederland eigenlijk fysiek te klein is om zich zelfstandig te kunnen verdedigen tegen militaire grootmachten. Een klein land betekent een kleinere bevolking en minder financiële middelen om een krijgsmacht op te bouwen, dan bijvoorbeeld een groot land als Duitsland. Bij hard power gaat het om de aantallen en daarin staat Nederland niet vooraan. In WOI probeerden we het daarom met neutraliteit. Iets wat in WOII niet langer bescherming bood. Daarom veranderde onze strategie: we gingen ons richten op bondgenoten. Samen sta je sterker.

Er is geen reden om dat nu anders te bezien. Nederland is, ondanks een ongekende welvaart en sterke bevolkingsgroei, nog steeds een relatief kleine speler. Er zijn terreinen waarop we uitzonderlijk goed zijn. Denk aan onze radars en onze cybercapaciteiten. Echter, dit zijn niches (taakspecialisaties, zo u wil...) waar je niet je hele verdediging op kan bouwen. Er is meer nodig. Maar op alle terreinen van militair optreden in de hoofdklasse meespelen is voor Nederland simpelweg niet reëel.  

En dan is er ook nog een praktisch punt: wat wordt er bedoeld met een krijgsmacht die ‘op eigen benen kan staan’? Wat zouden we dan wel moeten kunnen en wat niet? Maak maar eens een keuze. En zie dan hoe groot en ingewikkeld de Nederlandse belangen zijn. Denk aan onze wereldwijde handel, het Caribisch deel van ons Koninkrijk en het cyberdomein, waarin landsgrenzen slechts een bijrol spelen.  

Henk Valk creëert dus een schijntegenstelling. Alsof we de keuze hebben tussen ons eigen grondgebied beschermen, of bondgenootschappen en taakspecialisatie. Ik denk dat die keuze niet bestaat. Hoe verleidelijk ook om te vluchten in de droom van een Nederlandse krijgsmacht die op eigen benen kan staan, we moeten de werkelijkheid onder ogen zien en de samenwerking met onze internationale partners verder versterken. Taakspecialisatie is daar een logisch onderdeel van. Dat is een realistische weg vooruit.  

Deborah Lassche is onderzoeker op het gebied van Defensie en Veiligheid. In 2018 volgde zij het Fellowsprogramma bij het WI.

Deze column is een reactie op de column van Henk Valk 'Voor een zelfstandige krijgsmacht'. Door deze columns faciliteert het WI het partijdebat. De onderwerpen van de columns zijn geinspireerd door de moties en amendenemten op het verkiezingsprogramma tijdens het laaste partijcongres. De columns zijn op persoonlijke titel.