Maak het simpel
Maak het simpel
18 januari 2021
Het concept verkiezingsprogramma van de ChristenUnie maakte mij blij, ook al zijn er nog de nodige verbeterpunten. Een van die punten gaat over het toezicht op uitvoeringsorganisaties, zoals de belastingdienst, het UWV en de IND. Daar is veel misgegaan de laatste jaren. Kern daarvan is dat systemen leidend zijn geworden en mensen uit zicht zijn geraakt en zelfs dreigen in het systeem vermalen te worden. Dat kan en mag niet.
In het verkiezingsprogramma wordt voorgesteld om te investeren in kwaliteit en jaarlijks een ‘Staat van Uitvoering’ naar de Kamer te sturen. Dat is een mooie eerste stap. De tweede stap zet het verkiezingsprogramma ook, als het stelt dat wetgeving vanuit de kamer niet altijd realistisch is en dat er te vaak nieuwe plannen en eisen komen. Prima, dus, om de aanwezige kennis en kunde van ambtenaren en uitvoerenden te benutten bij de beleidsvorming. Maar we moeten breder kijken.
Vroeger kon je bij het loket van de belastingdienst nog gewoon een wijziging doorgeven die de ambtenaar ter plekke in het systeem zette. Tegenwoordig moet zoveel mogelijk digitaal met DigiD. Voor een grote groep Nederlanders is dat prima. Maar deze digitale manier van contact is een enorme belemmering voor grote groepen Nederlanders – bijvoorbeeld voor de ongeveer 1,5 miljoen mensen laaggeletterden die ons land rijk is. Maar ook sommige ouderen en statushouders lopen snel vast in onze digitale wereld. De ‘one size fits all benadering’ werkt niet. En ja, je kunt hulp vragen bij het invullen van een aangifte maar zelfs dan moet je wel een DigiD machtigingscode meenemen.
Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven missen steeds vaker informatie die belangrijk voor hen is. Hen bedreigen voortdurend nieuwe problemen, zoals betalingsachterstanden, als we doorgaan op de huidige weg. Daarom moeten we serieus wat doen aan de versimpeling van onze systemen. Het moet makkelijker zijn voor laaggeletterden om wijzigingen door te geven. In Rotterdam en Venlo is door de Belastingdienst al geëxperimenteerd om laaggeletterden beter tegemoet te treden zoals bij het maken van een afspraak. Nu nog de rest van Nederland.
Ik zie dan ook graag weer mensen van vlees en bloed achter balies van de overheid die ook dingen voor inwoners mogen oplossen als ze niet in het systeem passen. Want de mens moet centraal staan en niet het systeem.
Wietse de Boer is ChristenUnie-raadslid in Zwolle en volgens zijn kinderen verslaafd aan social media.
Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Jan Steven Eilander column 'Deplorables'. Tot volgende week!