Deplorables

11 januari 2021 by Jan Steven Eilander

De bestorming van het Amerikaanse Capitool is een ongekend en bizar slotstuk van wat volgens velen de geschiedenis in zal gaan als het slechtste presidentschap in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Na een opzwepende toespraak van de president gebeurde uiteindelijk dat wat niemand had voorzien: een woedende menigte wist het capitool binnen te dringen. Gekozen volksvertegenwoordigers moesten rennen voor hun leven en het duurde uren voordat de politie de orde hersteld had en Vicepresident Pence de vergadering kon heropenen.

Vingerwijzen is hier natuurlijk een verleidelijke, maar ook makkelijke bezigheid. Trump is een gevaarlijke gek, onbetrouwbare ophitser, Amerikanen zijn maffe, gewapende nationalisten, en zo verder. Interessanter en relevanter is het om te proberen lessen te trekken. Maar wat valt er te leren van een meute ongeleide projectielen die het hart van de democratie overvallen?

Als we er echt wat van willen leren zullen we in de spiegel moeten kijken. Want ligt de wortel van deze onrust niet op zijn minst voor een deel bij de “basket of deplorables”; waarmee Trumps tegenstrever Hillary Clinton (een deel van) de Trump aanhang afschilderde? Een zielig zooitje, niet meer te redden, xenofobe, racistische, vrouwonvriendelijke kneuzen.

Natuurlijk is 1 zinnetje niet de oorzaak van 4 jaar ellende. Maar dat ene zinnetje omschrijft wel degelijk hoe een deel van de “gevestigde orde” in de VS denkt over een deel van de kiezers daar. Maar ook voor hen geldt: “woorden doen ertoe”. Als de gevestigde orde jou omschrijft als niet te redden, minderwaardige kneus en vervolgens wordt jouw man toch president, dan geloof je in die man. Dus als die man zegt dat de verkiezingen gestolen zijn; dan is dat geen gekke gedachte. En als de mensen, die jou tot “deplorable” bestempelen verkiezingsfraude plegen, dan is het niet zo gek dat je ervoor kiest om zelf orde op zaken te stellen.

Natuurlijk zijn de relschoppers zelf verantwoordelijk voor hun gedrag. En natuurlijk heeft Trump een enorm aandeel in het hele verhaal met zijn ophitserij en is zijn gedrag een president onwaardig, gevaarlijk en bizar. Maar dat is niet het hele verhaal. Iedere politicus, in Amerika maar ook in Nederland, zou regelmatig in deze spiegel moeten kijken. Hoe denk ik over de aanhang van mijn politieke tegenstander? Hoe praat ik over hen; welk beeld zet ik neer?

Dus zeg het maar… Hoe inclusief denk en doe jij als het gaat om PVV-aanhangers, complotdenkers en mensen van Viruswaarheid?

Jan Steven Eilander is lid van ChristenUnie-fractie in Amersfoort, ambtenaar in Zeist en radionerd in Nijkerk.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Dit is de eerste column van het nieuwe jaar. Voor het kerstreces schreef Nadine Boers - de Graaf de column 'Uit elkaar voor de kinderen'. Tot volgende week!