Ecce Homo

Ecce Homo

Kloostergang.jpg

28 september 2020 by Nadine Boers

‘Zie de mens’. Zo vat ik het streven van Carola Schouten samen. Ze vertelde erover in Zomergasten. En ze liet die avond ook zichzelf zien. Moedig en krachtig in haar openheid over de moeilijke vraagstukken op haar bord. Worstelend met vergeving en genade. Het is soms makkelijker een ander te vergeven dan onszelf.

‘Zie de mens’ is ook de onderliggende gedachte bij het manifest dat Gert-Jan Segers schreef. In ‘Aandacht voor wat écht telt’ beschrijft hij dat hij een hervorming van het belastingstelsel wil. Liefdevoller. Mensgerichter. Met ruimte om te leven. Heel mooi. Maar schrijnend en schaamtevol dat tegelijk ons kabinet zo beknepen en calculerend heeft gereageerd op de nood in Moria. Zie de mens.

Ik moet denken aan een oud chassidisch verhaal van een rabbijn. Hij voerde een gesprek met de Heer over hel en hemel. 'Ik zal u de hel laten zien', zei de Heer. Hij bracht de rabbijn naar een kamer. In het midden stond een grote, ronde tafel. De mensen die er zaten waren uitgehongerd en wanhopig. Midden op de tafel stond een grote pan met eten. Genoeg voor iedereen. Het rook verrukkelijk en het water liep de rabbijn in de mond. Al de mensen rond de tafel hadden lepels met een enorm lange steel. Ze konden er precies mee bij de pan komen en er een schep uitnemen. Maar omdat de stelen langer waren dan hun armen, konden zij het eten niet in hun mond krijgen.

De rabbijn zag hoe vreselijk dit voor hen was. 'Nu zal ik u de hemel laten zien', zei de Heer. Zij gingen een andere kamer binnen. Daar stonden dezelfde tafel en dezelfde pan met eten. De mensen hadden dezelfde lepels met lange stelen, maar zagen er goed doorvoed uit. Ze lachten en praatten met elkaar. Eerst begreep de rabbijn er niets van. 'Het is eenvoudig,' zei de Heer, 'maar het vereist enige vaardigheid. Ziet u, ze hebben geleerd elkaar te voeren.'

Het neoliberalisme wil de honger en wanhoop van de mensen verdrijven door de pot met eten groter te maken. Of de lepels korter. Maar meer werk leidt tot meer uitputting. En daarbij: de hemel creëer je niet met meer eten of kortere lepels. Het gaat om: kan ik afzien van mezelf. De blikrichting veranderen. De neiging tot zelfredzaamheid loslaten.  Ervoor kiezen de ander te zien. De mens te zien.

Nadine Boers-de Graaf is psychotherapeut in eigen praktijk. Ze kijkt vanuit haar werkkamer ook graag naar buiten.

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column van één van onze columnisten. Vorige week schreef Bas de Groot de column 'Ledenpartij'. Tot volgende week!