Eindelijk, het is gelukt!
Zeker weten doe je nooit iets in het leven en al helemaal niet als de Eerste Kamer zich moet uitspreken over de manier waarop we in Nederland burgemeesters benoemen. Bijna honderd jaar geleden ondernam de communistische aristocraat Willem van Ravesteyn de eerste poging tot modernisering. Na vele gestrande voorstellen was het nu D66-leider Rob Jetten die wetsvoorstel 34.716 voor een tweede lezing in de Eerste Kamer mocht verdedigen.

Het ‘ja’ betekent trouwens niet meer dan een kleine stap op een nog heel lange weg. De Tweede Kamer mag zelf beslissen hoe de burgemeester in de toekomst wordt benoemd. Is dat door de gemeenteraad, zonder wiens tussenkomst, nu al geen burgemeester meer wordt benoemd? Of is het, hou je vast, door de kiezer?

Voor die laatste keuze is geen meerderheid te vinden. Minister Ollongren heeft moeten beloven dat daar in elk geval in deze kabinetsperiode niet van zal komen. De Staatscom- missie Parlementair Stelsel, beter bekend als de Commissie Remkes, komt een dezer dagen met aanbevelingen voor verbeteringen van het staatsbestel. En hoewel die commissie  mede is ingesteld om uit te zoeken hoe de burger meer betrokken kan worden bij beleid en bestuur, ziet Remkes de gekozen burgemeester niet als een middel daartoe. De meerderheid van de burgemeesters zelf trouwens ook niet. Van de VNG-jaarcongreseditie van Benjamin Barbers legendarische boek Als burgemeesters zouden regeren werd vijf jaar geleden terughoudend, om niet te zeggen laatdunkend kennisgenomen en dat is volgens recente enquêtes niet veranderd. Onuitgesproken maar dominant is de vrees dat de traditionele carrièregang van een benoemde burgemeester van dorp naar stad nog meer dan    nu een loterij wordt en dat populisten het voor het zeggen zullen krijgen.

Dat is jammer. Mijn laatste reserve verdween als sneeuw voor de zon toen ik vijftien jaar geleden het debat leidde voor het referendum tussen de twee burgemeesterskandidaten in Leiden: de timide Henri Lenferink (PvdA) en de joyeuze Harry Groen (VVD). De laatste had die avond de lachers op zijn hand; de eerste werd het en hij is met instemming van de voltallige gemeenteraad aan zijn derde termijn bezig.

Columnist
Ton van Brussel is oud-journalist en oud-directeur van het Amsterdamse debatcentrum De Rode Hoed.