'We willen leukere en interessantere politiek met oppositie'

'We willen leukere en interessantere politiek met oppositie'

1 juni 2018 om 12:00 by Mirjam Kosten (Wetenschappelijk medewerker)

Na de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen bleek de macht in Renswoude, dat elf raadszetels heeft, plotseling verschoven te zijn van het CDA en de SGP naar de ChristenUnie. Waar de ChristenUnie de periode ervoor één zetel had en als kleinste partij met de VVD en Dorpsbelang Renswoude in de oppositie zat, werd ze nu opeens met vier zetels de grootste partij. De drie zetels die de ChristenUnie erbij kreeg, gingen ten koste van het CDA en de SGP. In dit interview met lijsttrekker Sander van ’t Foort gaan we in gesprek over deze verrassende uitkomst en over zijn visie op samenwerking.

Wat vormde de basis voor deze overwinning? | “Vlak voor de vorige gemeenteraadsverkiezingen in 2014 besloten we om als ChristenUnie mee te doen in Renswoude. Ik denk dat we ongeveer een half jaar voor de verkiezingen van 2014 gestart zijn. We hadden dus weinig tijd voor een uitgebreide campagne en ook de financiële middelen ontbraken. Door bij mensen aan te bellen en met hen in gesprek te gaan, hebben we toen voldoende ons gezicht kunnen laten zien en hebben we een zetel weten te veroveren. Wat uiteindelijk de basis heeft gelegd voor de overwinning deze verkiezingen, is het permanent campagne voeren. Samen met een groep actieve ChristenUnie-mensen zijn we vanaf de vorige verkiezingen in volle vaart door gegaan. Wat we hebben gedaan? We hebben vier jaar lang acties gehouden, zoals de etentjes die wij hebben georganiseerd voor eenzame ouderen in onze gemeente en de gecombineerde voetbal/FIFA-avond waarbij jongeren in de sporthal zelf konden voetballen, maar ook konden gamen. Geslaagde acties die aantoonden dat wij er echt voor de inwoners zijn. Met andere woorden: ‘niet alleen woorden, maar ook daden’. We hebben acht klankbordgroepen opgericht waarbij we het beleid van de gemeente ook bij inwonersgroepen kunnen toetsen en van hen kunnen horen wat zij belangrijk vinden. We hebben met grote regelmaat bedrijven, instellingen en verenigingen bezocht. En al deze activiteiten hebben we ook kenbaar gemaakt in de pers.” “Het is mooi om te merken hoe mensen het waarderen dat je met ze in gesprek gaat, dat je actief betrokken bent en daadwerkelijk naar ze luistert. Veel van de mensen die wij in het verleden op een of andere manier gesproken hebben, zijn nu actief betrokken bij de ChristenUnie. En dit gaat verder dan ons eigen netwerk/ onze eigen achterban, dit zijn bijvoorbeeld ook oud-VVD’ers. Hier merk je ook aan dat men de bijdrage van de ChristenUnie waardeert en men hier onderdeel vanuit wil maken.”

De ChristenUnie staat bekend als een partij die de verbinding zoekt. Zo te horen geldt dat dus ook in Renswoude? | “Dat gaat niet helemaal op. De verbinding met de samenleving, onze inwoners, ondernemers en verenigingen is inderdaad goed en dat blijkt ook wel uit deze verkiezingsuitslag. De verbinding met andere partijen was er de afgelopen jaren zeker niet altijd. Wij zijn het op een aantal belangrijke dossiers inhoudelijk niet eens geweest met de voorgestelde plannen en hebben dat ook duidelijk laten merken. Regelmatig konden de andere partijen zich wel in de plannen van het college vinden en stonden we in onze kritiek alleen. Die kwesties hebben we in de campagnetijd ook zeker ingezet. Dit werd lang niet altijd gewaardeerd door de andere fracties en was zeker niet altijd bevorderlijk voor de samenwerking, maar heeft wel bijgedragen aan onze profilering.”

Na de verkiezingen bleek je opeens de grootste fractie. Hoe verliep het proces daarna? | "In eerste instantie was er aardig wat wrevel bij diverse partijen. Sommigen partijen hadden er best moeite mee. Ze waren ook op zijn zachtst gezegd not amused over een aantal van onze campagneacties. De verkiezingen hebben – begrijpelijk – ook zeer gedaan voor de voormalige coalitiepartijen – het CDA en de SGP. Het CDA was voorheen de grootste partij en ging nu van drie naar één zetel, de SGP was de tweede partij en ging nu van drie naar twee zetels. Ik merk dat ze nog moesten wennen aan hun nieuwe rol. Dat is bij ons overigens niet anders.”

Hoe verliepen de coalitieonderhandelingen? | “Als grootste fractie mochten wij de onderhandelingen starten en inmiddels zijn deze bijna afgerond. We hebben een informateur (CDA) aangesteld die heeft voorgesteld dat we eerst met de VVD om tafel zouden gaan zitten. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om de coalitie nog wat verder te verbreden en ook Dorpsbelang Renswoude bij de coalitiegesprekken uit te nodigen. Dit heeft ertoe geleid dat we nu het coalitieprogramma aan onze fracties voorleggen en na hun goedkeuring dit binnenkort in de raad gaan bespreken. Dat de hele voormalige coalitie bestaande uit het CDA en de SGP nu in de oppositie is beland, is voor hen wel een zware dobber. In de pers en op social media zie je dat zij zich soms negatief uitlaten over het proces. Je merkt nu dat deze negativiteit reacties oproept bij onze inwoners en zij zich hierin niet altijd herkennen. Dat zij juist op een positieve manier een bijdrage willen leveren aan onze gemeente en dat ook dat juist een reden is geweest om op onze partij te stemmen. Ik denk dat dat ook een kracht van de ChristenUnie is; kritisch, maar (waar mogelijk) wel opbouwend blijven.” “Waar wij vanuit de oppositie misschien niet altijd verbindend te werk gingen binnen de raad, stevige discussies liepen we namelijk niet uit de weg, willen we vanuit de coalitie juist wel meer verbinding opzoeken. Het is nu onze ambitie om de partijen bij elkaar te brengen en samen aan de slag te gaan. Wij staan hier zeker voor open en hebben dit in het duidingsdebat vlak na de verkiezingen ook al duidelijk aan de andere fracties aangegeven.”

 

In een artikel over de democratie stelde Kars Veling in de Groen van maart dit jaar: “Maak een coalitie om te beginnen niet smaller dan noodzakelijk is. En stel er een eer in te besturen met de mentaliteit van een minderheidscollege, ook als dat getalsmatig niet nodig lijkt.” Hoe zie jij dat? | “Daar kan ik me helemaal in vinden. Het is goed om een coalitie te hebben die breed genoeg is om besluiten te nemen. Wij vinden het daarnaast ook belangrijk dat het niet vier jaar lang ‘wij’ tegen ‘zij’ wordt. Met andere woorden: dat de oppositie nergens bij betrokken wordt en het gevoel krijgt dat zij voor spek en bonen in de raad zitten. Dit is wel hoe wij het de afgelopen vier jaar regelmatig ervaren hebben. We willen ons er voor inspannen dat dat anders wordt. Door te besturen met de mentaliteit van een minderheidscollege zorg je dat de oppositie ook inbreng kan leveren en dat je echt met elkaar eraan werkt om de samenleving te verbeteren en te versterken. Dat is ook de reden dat wij de oppositiepartijen om input voor het coalitieakkoord dan wel raadsprogramma gaan vragen. Deze nieuwe manier van werken zal voor sommigen wel even wennen zijn, maar dit maakt het voor iedereen een stuk leuker en interessanter.”

Heeft de positie van de landelijke ChristenUnie invloed gehad op jullie lokale uitslag? | “Ik heb niet het idee dat de regeringsdeelname veel invloed heeft gehad. Misschien heeft het ons een paar stemmen meer op geleverd, maar veel is het niet. Waar mensen landelijk soms op hele andere partijen stemmen, (VVD, CDA) kiezen ze er hier voor om toch op de ChristenUnie te stemmen. Betrokken zijn en aanwezig zijn in de gemeenschap is en blijft daarbij de kern. Mensen willen toch vooral weten wat jij voor hen gaat doen. Ze willen gehoord worden en zien dat er wat met hun inbreng gebeurt. Goede politici met lokale binding zijn hiervoor essentieel. Wij hebben heel bewust gekozen om onze lijst zo samen te stellen dat veel inwoners zich erin herkennen; een ondernemer, een agrariër, een scriba uit de kerk, een jongere en ga zo maar door. Juist door aan te sluiten bij de groepen die in je samenleving actief zijn, hoor en zie je veel beter wat er speelt. Natuurlijk is het mooi als onze landelijke politici een bezoek brengen aan onze gemeente en in gesprek gaan met inwoners of ondernemers. Dit wordt zeker gewaardeerd en zal vast ook een aantal mensen over de streep trekken, maar een groot effect op de uitslag heeft dat volgens mij niet gehad.”

Wat zijn je tips voor andere fracties om bij de volgende verkiezingen de ChristenUnie lokaal de grootste te maken? | “De kern zit hem voor mij in de permanente campagne. Zorg dat je gedurende alle vier de jaren zichtbaar en aanspreekbaar bent en niet alleen in verkiezingstijd. Blijf communiceren, dus laat je inwoners weten wat je doet en waarvoor. Laat ze weten waar en hoe je met ze in gesprek gaat (bijvoorbeeld middels klankbordgroepen). Stuur persberichten en social media berichten na (bedrijfs)bezoeken. Laat zien wat je bereikt hebt (in de gemeenteraad maar ook daarbuiten). Kortom: laat zien dat je er voor je inwoners bent, dan zijn zij er tijdens de verkiezingen ook voor jou!”