De plek die je als kind in het gezin inneemt – oudste, ergens in het midden, jongste – heeft invloed op je latere karakter. Althans, zo gold lange tijd een algemeen aanvaarde vooronderstelling. Twee jaar geleden weerlegden Duitse wetenschappers deze hypothese echter met grootschalig onderzoek. Zij vonden geen directe relatie met dominante karaktereigenschappen als emotionele stabiliteit, vriendelijkheid of zorgvuldigheid. Maar dat het gezin waarin je opgroeit impact heeft op je identiteitsvorming, is nog altijd onbetwist.

Niemand kiest het gezin waarin hij wordt geboren. Het is je gegeven. In het beste geval is dat een plek van onvoorwaardelijke liefde en veiligheid, waarin je tot volwassenheid kunt rijpen. Een plek waar je het leven met al zijn moeiten leert omarmen, waar verschillen worden gevierd en gebrokenheid geheeld. Maar er   kan ook heel veel misgaan in dat gegeven gezin. Dan is die gegevenheid een zware opgave, waar niet iedereen zich aan waagt.

In onze door maakbaarheidsidealen gedreven samenleving is het gezin een kwetsbare entiteit. De gegevenheid van een gezin staat haaks op onze hang naar zelfbepaling. Ook voor de overheid is het niet gemakkelijk om de imperfectie en kwetsbaarheid van gezinnen op waarde te schatten. Dit nummer gaat in op de vraag hoe de overheid recht kan doen aan de positie van het gezin. Daarmee lopen we vooruit op een publicatie van het WI in het voorjaar van 2018. De christelijk-sociale traditie is altijd terughoudend geweest om de overheid een rol te geven. Ze kent het gezin een eigen kring, een soevereine sfeer toe. Waar brengt het doordenken van die traditie ons in de huidige ontwikkelingen van nieuwe gezinsvormen?

Het Nieuwe Testament geeft zicht op een nieuwe werkelijkheid voor het aardse gezin, als Jezus zegt: “Want ieder die de wil van mijn Vader in de hemel doet, is mijn broer en zuster en moeder.” (Mt 12,50) In die werkelijkheid zijn de aardse verbanden ondergeschikt aan het hemelse gezin dat God verzamelt uit alle windstreken. Slechts in dat vooruitzicht kunnen we de onvolmaaktheid van aardse gezinnen uithouden en het gezin als geschenk ontvangen.

Esther Paul-Jonker hoofdredacteur