Het heilzame effect van natuur op het welzijn van mensen is bewezen. Zeker in een dichtbevolkt overprikkeld land als Nederland is toegang tot verrassende en diverse natuur ontzettend belangrijk. Het is daarom niet vreemd dat steeds meer mensen de natuur opzoeken. 

Organisaties zoals Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten reageren op deze toestroom van mensen naar ‘hun’ gebieden door het afsluiten van de natuur. Dat is niet goed voor het welzijn van de rustzoekende en creatieve mens en voor duurzame natuurbescherming op de lange termijn ook niet. Want de overdaad aan daadkracht van natuurbeschermingsorganisaties vergroot de kloven tussen mens en natuur en tussen burgers en natuurbeschermingsorganisaties. 

Natuurbescherming heeft juist betrokken burgers nodig die een goede relatie hebben tot de natuur om hen heen. Voor goed rentmeesterschap is een intieme relatie met het beheerde onontbeerlijk. Ook eigen verantwoordelijkheid en een mate van handelingsvrijheid zijn van belang. 

Een goede relatie met de natuur vraagt natuurlijk ook wat van burgers. Honden zijn soms irritant, mountainbikers asociaal en wandelaars, fietsers en hardlopers verstoorders van dierenrust. Het is vrij duidelijk wat niet mag. Maar waar is de verbinding en de gedeelde verantwoordelijkheid? Waaruit blijkt dat de mens thuishoort in de natuur? 

Mens-inclusieve natuurbescherming zet lokale gemeenschappen centraal. Lokale gemeenschappen hebben een uniek inzicht in de uitdagingen voor de natuur en de daarbij horende oplossingen. Over de hele wereld zijn lokale gemeenschappen medeverantwoordelijk voor het behoud van de natuur in hun omgeving. Met succes. Als je kijkt naar Nederland, zie je een ander beeld. Zo betalen de lokale gemeenschappen in en rond de Veluwe de rekening van het afsluiten van geliefde wandelpaden en natuurgebieden. 

Nodig lokale gemeenschappen uit voor een serieuze dialoog over de wederzijdse mogelijkheden. Kom met gezamenlijke oplossingen. Schep een klimaat waarin overheid en natuurbeheerders sturing geven zonder van bovenaf rücksichtslos te dirigeren.

Daarmee creëer je in een dichtbevolkt, gestrest land een klimaat waar ruimte blijft voor het beleven van natuur. Zo komen we dichter bij een samenleving waarbij zorg voor kwetsbare natuur en mensen samen gaat. 

Miriam Plaggenborg is fotograaf en natuurliefhebber.