Modi vaart op een koers die Europa – en Nederland – niet onbekend is. Met een klassieke identiteitspolitiek speelt hij in op de vraag waar je bij hoort. De populistische oplossingen voor klein geluk dicht bij huis maken hem bijzonder populair. Maar zo simpel als zijn populistische retoriek, is het klaarblijkelijk niet. Hoewel hij nog vrijwel alle zetels in zijn thuisstaat binnensleepte, is in het politieke hartland de saffranen (oranje) beweging haast gehalveerd. Uitgerekend op de plekken waar hindoemeerderheden in grote mate de dienst begonnen uit te maken, lijkt er een nieuwe wind te waaien. Na een tijd van dynastiepolitiek en pappen-en-nathouden volgde het succes van Modi. Het succesverhaal van de theeverkoper die premier werd met hindoe-nationalistische kretologie is echter uitgewerkt. Het mocht dit keer nog niet baten, maar in een aantal deelstaten zagen we de eerste scheurtjes in de saffranen beweging van Modi. 

Om zijn primaire achterban tevreden te houden, doet Modi wat ook Europese populisten doen: symboolpolitiek die de natie moet verbinden, maar ons van medelanders verwijdert. De grote middenstand en de weerlozen hebben echter al begrepen dat symboolpolitiek geen echte oplossingen biedt. Uiteindelijk baat die holle, rabiate politiek je niet als je straten kapot blijven, je huis duur en je baan onvindbaar is. 

Modi moet zich dus gaan beraden. Sec varen op de onvrede van de ‘gewone hindoe’ of het uitsluiten van minderheden door keiharde identiteitspolitiek zijn niet eeuwige recepten voor succes. Herkenbaar voor ons? Misschien komt er ruimte voor andere politici die zich uitspreken voor de kwetsbaren. Voor politici die luisteren naar kastelozen zonder perspectief. 

En misschien komt nu de tijd voor het handjevol vervolgde christenen in de deelstaat Manipur dat zich staande probeert te houden tegen etnische zuivering en identiteitsroof. Kunnen zij zich laten gelden als vredestichters en rechtzoekers? Misschien is het aan christenen in India (en Europa?) om onze continenten te genezen van de koorts van nationalistische symboolpolitiek. 

Anil Kumar werkt voor de gemeente Westland, is India-watcher en doet roadtrips tegen mensenhandel.