Aan de slag, hobbits!

Aan de slag, hobbits!

24 april 2024 by Trineke Palm (Directeur Wetenschappelijk Instituut ChristenUnie)

Tijdens een gesprek bij de Ongelooflijke Podcast over de verkiezingsuitslag, typeerde theoloog Stefan Paas de ChristenUnie-kiezers als hobbits uit Lord of the Rings: “een lief, vrolijk volkje. Niet heel rijk, maar ze hebben een tuin en een huisje.” Hoewel in deze typering een kern van waarheid zit en we haar wat mij betreft gewoon kunnen omarmen, doet ze zowel de hobbits als de ChristenUnie-achterban wel wat tekort. Zijn er andere kenmerken en kwaliteiten waarmee Tolkien de hobbits tot leven bracht, die voor christenen van waarde kunnen zijn als zij zich op het politieke toneel begeven? Jazeker!

Inderdaad, de hobbits zijn tevreden en hebben 't goed: het gras is elders niet per se groener, integendeel. Maar deze tevredenheid kan ook iets zelfgenoegzaams, gemakzuchtigs of berustends krijgen als ze de ogen sluit voor onrecht elders. En dat is de hobbits niet vreemd: tevredenheid met de kwaliteit van het eigen leven in ‘de Gouw’ gaat gepaard met wantrouwen richting vreemdelingen die het vredige tafereeltje in de war kunnen schoppen, en met grote terughoudendheid zich in wilde avonturen te storten.

Het is voor de hobbits dus geen vanzelfsprekendheid om de strijd aan te gaan met ‘het kwaad’, zoals dat wordt belichaamd door de heerser Sauron. Toch gaat een select gezelschap van hobbits, met gezonde tegenzin, op pad om de corrumperende macht van de ring te vernietigen. Hoewel de aantrekkingskracht van de ring niet aan hen voorbijgaat, zijn ze minder vatbaar voor de corrumperende invloed ervan dan bijvoorbeeld de dwergen (luidruchtige somewheres) en elfen (elitaire anywheres) in het verhaal.

Dus ja, laten we bij de ChristenUnie als hobbits, met gezonde tegenzin het politieke slagveld betreden. Ondanks dat we ons misschien wel ’t liefste zouden willen terugtrekken in eigen huis en tuin – en de wereld de wereld laten – zijn we geroepen om, zoals Tolkien dat bij monde van de wijze tovenaar Gandalf stelt, “te doen wat in ons vermogen ligt voor de redding van de jaren waarin wij leven, het kwaad in de velden die wij kennen uitroeiend, zodat zij die na ons komen een schone aarde hebben om te bewerken.”

Deze column is gepubliceerd in de Groen van maart 2024.