Het komende kabinet staat voor de opgave de energietransitie te versnellen. Binnen de ChristenUnie zal geen twijfel zijn over de noodzaak om iedereen in staat te stellen de stap naar aardgasvrij te zetten. Zorg voor de schepping én solidariteit zijn immers belangrijke christelijk-sociale waarden. Nu het draagvlak voor klimaatbeleid onder druk staat, zoals de winst van de PVV illustreert, is het extra belangrijk dat de energietransitie ook leidt tot te dragen kosten voor 'de gewone Nederlander'. Hoe doen we dat? De energieprestatiefinanciering (EPF) kan de gamechanger worden voor de verduurzaming van de huur- koop- en VVE-sector.

Het principe is dat financiering van verduurzamingsmaatregelen wordt gekoppeld aan de energieprestatie van de woning. Anders gezegd: de woningeigenaar kan een hogere lening krijgen als de energieprestatie van de woning wordt verbeterd. Het beste is dat de energieprestatie voor langere periode door de bouwer en/of installateur wordt gegarandeerd.

In 2021 is de isolatiestandaard ontwikkeld die per type woning de energieprestatie aangeeft waaraan in 2050 minimaal moet worden voldaan. Dit biedt inzicht in wat nog aan de woning moet worden gedaan om zonder aardgas te kunnen. De afgelopen jaren zijn er al stappen gezet in de richting van die energieprestatievergoeding in de huursector (in 2016 is de EPV ingevoerd). Daarnaast is dit jaar voor de koopsector de zogenaamde hypotheekruimtedifferentiatie ingegaan; particuliere woningbezitters kunnen een hogere hypotheek krijgen als ze een woning met een hoger energielabel kopen of naar een hoger energielabel brengen.

Allemaal prima stappen. Maar de EPV is nog maar bij een klein deel van de huursector doorgevoerd en in de koopsector kan de koppeling tussen financieringsruimte en energieprestatie echt beter. Als we echt meters willen maken met het verduurzamen van woningen moeten woningeigenaren en (ver)huurders veel vaker gebruik gemaakt worden energieprestatiefinanciering. Daarom moet energieprestatiefinanciering de standaard worden.

Concreet betekent dit bijvoorbeeld dat we stevig(er) moeten inzetten op normering (en minder op subsidies). Daarbij geldt het uitgangspunt dat er geen achterblijvers ontstaan; alle particuliere woningeigenaren moeten, ook financieel, in staat worden gesteld mee te doen. Het Nationaal Warmtefonds moet een gemakkelijke toegang zijn om dat mogelijk te maken.

Leen van Dijke is oud-voorzitter van de ChristenUnie Tweede Kamerfractie, voorzitter van de Raad van Toezicht van het Nationaal Warmtefonds en voormalig voorzitter van Stroomversnelling