Door 60 jaar doodzwijgen is zelfs de herinnering aan West Papua bij veel mensen verdwenen. Daarom waren afgelopen jaren moties en amendementen nodig om de Papua's en de band van Nederland met West Papua in ons verkiezingsprogramma te krijgen.

Nieuw Guinea was een kolonie van Nederland, van 1949 tot 1962 de laatste in dat gebied. Nee, wij zijn niet Indisch, maar Papua. Zelf  ben ik Papua van vaders zijde. Hij vluchtte als jongeman van 26 omdat hij vocht voor de vrijheid van zijn land. Zo spoorde hij in 1962 Indonesische infiltranten op en gaf dat door aan het Nederlandse leger. Er was een oorlog op handen en er vielen doden.

Na de Tweede Wereldoorlog brak de tijd aan van dekolonisatie. Indonesië wilde Nieuw Guinea hebben, de Papua’s wilden vrij zijn. Nederland werkte met de Papua’s naar onafhankelijkheid. De Nieuw Guinea raad was in 1961 geïnstalleerd, vlag en volkslied waren in gebruik genomen: ‘West Papua’ zou de jonge natie gaan heten.

Maar vanwege de Koude Oorlog en omdat de Amerikaanse overheid lucratieve contracten zag voor mijnbouw viel voor West Papua het doek. Onder druk van de VS moest Nederland zich terugtrekken. Op 15 augustus 1962 werd het New York agreement ondertekend. De Papua’s waren niet betrokken bij de onderhandelingen.

Waar Nederland met alle kanttekeningen die er bij te maken zijn, toewerkte naar eigen bestuur voor de Papua’s, stelde Indonesië zich direct op als brute kolonisator met West Papua als wingewest. Denk aan goud, koper, hout en palmolie.

Anno 2024 zijn de Papua’s minderheid in eigen land. Opstaan voor je recht is levensgevaarlijk, protest wordt neergeslagen. Het aantal doden word geschat op 100.000 tot 500.000, de ontheemden op 60.000. Het gebied is zwaar gemilitariseerd, journalisten komen al decennia niet binnen. Intussen zwijgt Nederland, blijft het exportvergunningen afgeven voor militair materieel en traint het Indonesische militairen in het gebruik ervan.

In een toespraak in 1962 sprak toenmalig minister president de Quay deze woorden tot de Papua’s: ‘Kijk vooruit in de toekomst met vertrouwen in de rechtvaardigheid van uw zaak en wees verzekerd dat wij jullie niet zullen vergeten’

Voelt u de pijn?

Waida Vogel-Bwefar is burgerraadslid voor de ChristenUnie Zwolle, zorgprofessional en bestuurslid bij stichting Zelfbeschikking Molukkers en Papoea's.