Eind 2023 rondde de Europese Centrale Bank de onderzoeksfase af naar de digitale euro, in jargon een Central Bank Digital Currency. De conclusie was duidelijk: het ‘eurobiljet in een digitaal jasje’ is technisch en juridisch haalbaar en uitvoerbaar. Daarmee is de politiek nu heel duidelijk aan zet over de vraag of het wenselijk is. De Europese Commissie heeft daar het startschot voor gegeven met een wetgevingspakket en het is nu aan de lidstaten om via de Raad en het Europees Parlement door te pakken.

De ChristenUnie zou een kritische voorstander moeten zijn van de digitale euro. Cash geld, de enige vorm van publiek geld, dreigt namelijk te verdwijnen. Dat is een probleem, want een andere vorm van publiek geld bestaat niet. Daarnaast ontstaan door de digitale transitie concurrerende vormen van geld zoals cryptomunten. Zonder een digitale variant komt de euro als ankerpunt van onze economie door deze ontwikkelingen in gevaar.

Het geopolitieke aspect is even belangrijk, vooral nu een groot deel van de nationale en Brusselse agenda draait om autonomie. Met de digitale euro nemen we een voorzorgsmaatregel om een monetair soeverein en daarmee strategisch autonoom Europa veilig te stellen.

De traditioneel sterke euromunt maakt in belangrijke mate mogelijk dat ons blok mondiaal op kan komen voor de ‘European way of living’. Met de opkomst van digimunten van China, Turkije of bigtech lopen we het risico dat politiek-economisch rivaliserende systemen zich wortelen in de Europese economie. Immers, wij kennen een open economie en digitale munten kennen geen landsgrenzen.

De digitale euro had weinig aandacht toen ik drie jaar geleden mijn masterthesis erover schreef. Nu staat zij volop in de belangstelling en kent zij een kleine maar felle weerstand vanuit de samenleving. Deels komt de weerstand voort uit een gezond wantrouwen tegen de overheid en zorgen over privacy en nut. Maar er komt ook weerstand uit kringen die het klimaatprobleem ontkennen, covid zien als ‘hoax’ en overtuigd zijn van een deepstate die de wereld aan een touwtje heeft.

Het is aan de ChristenUnie om weerstand serieus te nemen en tegelijkertijd geïnformeerd en bij de feiten te blijven. Zoals vaker zijn de veranderingen onder de motorkap juist de veranderingen die het meest wezenlijk zijn. De digitale euro is zo’n verandering.   

Arthur Mirzoian is jurist Financieel Recht en senior beleidsmedewerker bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat