Een relatief onbekende christelijk-sociale denker met een relevante boodschap voor onze tijd is Simone Weil. Van Joodse komaf is ze geboren in Parijs in 1909. Ze was mede-student van Jean-Paul Sartre en Simone de Beauvoir voordat ze actief werd in de socialistische beweging in Frankrijk. In haar laatste jaren raakte ze geïnteresseerd in het christendom, wat haar latere politieke werken ook sterk heeft beinvloed.

Weil's unieke bijdrage aan het christelijk-sociale denken is haar concept van verworteling. Weil stelt dat ieder mens geworteld is in het leven in een gemeenschap. Die gemeenschap rust op tradities en koestert visies op en verwachtingen van de toekomst. Door de bezetting van Frankrijk door de Duitsers raakte haar landgenoten zich ineens erg bewust van hun ontworteling, maar volgens Weil is de moderne mens al veel langer ontworteld door de centralistische staat, de massa-industrie en de hang naar geld. 

Hoe kunnen we weer wortels doen groeien? Een van Weil's radicale antwoorden daarop is dat we af moeten van ons verafgoding van macht. Napoleon en zulke "grote mannen" worden ondanks het kwaad dat ze aanrichten altijd beschouwd als helden door de samenleving doordat ze macht hadden. In plaats van macht als de ultieme waarde, moet de samenleving een spirituele integriteit ontwikkelen die heiligheid omarmt als meetlat.

Dit is een belangrijk punt die christen-politici zich dienen te herinneren, juist als de verkiezingen eraan komen: het leven van een heilige heeft veel meer invloed dan het leven van een machtige man van de wereld. Is Jezus niet het ultieme voorbeeld daarvan? 

Naast een geestelijke integriteit die heiligheid vooropstelt legt Weil ook de nadruk op het koesteren van een gedeeld verleden als een manier om te wortelen: "van alle behoeftes van de ziel is er geen enkele zo noodzakelijk…als liefde voor het verleden." Deze liefde voor het verleden is bij haar geen nationale trots of conservatisme maar een vorm van mededogen.

Terugblikken op het verleden helpt ons te verwortelen. Gewortelde politiek betekent een politiek die geïnspireerd wordt door radicale stemmen uit het verleden, bijvoorbeeld de stem van Simone Weil. Laten we naar deze stemmen luisteren!

Meer weten over Simone Weil en andere onderbelichte christelijk-sociale denkers? Kom langs op 22 september bij de Perspectief bijeenkomst over ‘Een alternatieve canon voor christelijk-sociale politiek’