Decennialang leefden we in vrede met een groeiende en steeds welvarender bevolking. Die trends lijken gekeerd: de onvrede neemt toe en steeds meer mensen vallen helaas in armoede. Dit zijn deels onbedoelde neveneffecten van een minder wijs klimaatbeleid.

Want vooral dankzij goedkope fossiele energie leven we in grotere welvaart dan ooit. Met nare neveneffecten zoals aardbevingen in Groningen en klimaatverandering. De kosten van die effecten kunnen we niet langer negeren of afschuiven.

Als politici de echte kosten echter inprijzen bij fossiele energie, riskeren we andere nare neveneffecten. Armeren beven van hun energierekening, of een prijsplafond schuift die rekening vooruit. Een privé CO₂-budget is vast effectief en technisch mogelijk, maar ongewenst omdat zoveel overheidscontrole het vertrouwen in de samenleving schaadt. Ook het directer belasten van producerende bedrijven leidt vooral tot hogere prijzen, en grote kans op verlies van werkgelegenheid en juist extra emissies elders.

Wijzer klimaatbeleid zonder negatieve neveneffecten lijkt dus onmogelijk. Maar niets doen zorgt dat we te midden van geopolitieke spanningen in een ontwrichtende klimaatcrisis vast raken. Hoe komen we hier toch uit?

Sint Franciscus maakt zorg voor de schepping eenvoudig en bevrijdend. Ondanks zijn hoge afkomst en rijke erfenis, ging hij een weg van bescheidenheid en zorgzaamheid. En van dwaasheid: hij begaf zich onder melaatsen. Zocht de sultan op tijdens een kruistocht. En praatte met de dieren in het veld. Zijn bekende prachtige zegenbede om ‘onrust, woede en verdriet’ richt zich op ons hart, relaties en de schepping. Hij besluit met: ‘En moge God ons zegenen met genoeg dwaasheid om te geloven dat we een verschil kunnen maken in de wereld, zodat wij kunnen doen waarvan anderen zeggen dat het niet gedaan kan worden.’

Die dwaasheid van Franciscus, in navolging van Christus, kan ons helpen om het onmogelijke mogelijk te maken. Laten we net als Franciscus de ‘melaatsen’, die afhaken van onze politiek en samenleving, weer betrekken. Laten we de rijke ‘sultan’ ontmoeten en aanspreken in zijn hart. En ons ontfermen over ‘dieren’ die ook maar gewoon hun ding doen. Ik hoop dat in de ChristenUnie het nieuwe themanetwerk Duurzaamheid & Klimaat die dwaze onverwachte ontmoetingen creëert. Voor wijze, hoopvolle klimaatrechtvaardigheid.

Simon Frans de Vries werkt sinds 2009 als ingenieur in de afvalsector. Hij is Fellow van het WI en voorzitter van het themanetwerk ‘Duurzaamheid & Klimaat’