Van de marge naar de macht en weer terug

Van de marge naar de macht en weer terug

pexels-terje-sollie-320617.jpg

25 april 2022 by Maarten van Nieuw Amerongen

In de afgelopen vijftien jaar zat de ChristenUnie meer dagen wél dan niet in de regering. En ook lokaal is de ChristenUnie een gewilde coalitiepartner. Een verschuiving van de marge naar de macht. Gevaar van deze verschuiving is dat de partij niet langer de luis in de pels is, maar juist onderdeel wordt van de pels. Om dat te voorkomen moeten we investeren in lokale kwaliteitsjournalistiek.

Dat de ChristenUnie inmiddels een echte bestuurderspartij is geworden komt mede door haar constructieve opstelling. Deze compromisbereidheid hoeft niet te leiden tot een minder principiële stellingname. Het pluche – door Gert-Jan Segers omschreven als “een spijkerbed” – kan er wel voor zorgen dat de ChristenUnie besmet raakt met een bestuurlijke attitude waarin beeldvorming belangrijker is dan de uitvoering. Vroeg of laat sijpelt zo’n attitude ook door naar de volksvertegenwoordigers.

Journalisten kunnen hen scherp houden. Het merendeel van de recente politieke schandalen op landelijk niveau is immers aan het licht gebracht door voortreffelijk werk van journalisten. Voor hun controlerende taak kunnen volksvertegenwoordigers in Den Haag niet zonder deze vakmensen. Dat geldt op lokaal  niveau net zo goed.

Een voorbeeld: gemeenten zijn steeds intensiever gaan samenwerken in gemeenschappelijke regelingen. Hier gaat zo’n twaalf miljard in om, gemiddeld een kwart van het gemeentelijke budget. Gemeenteraden hebben nauwelijks grip op deze regelingen: ze overschrijden voortdurend hun budget. Gemeenteraden zouden enorm geholpen zijn met lokale media die structureel onderzoek doen naar de verrichtingen van deze schaduwoverheden.

Maar door gebrekkige financiering kunnen lokale omroepen vaak niet eens voldoen aan hun verplichtingen uit de Mediawet. Om de onafhankelijkheid van de lokale pers beter te waarborgen, wil het kabinet lokale omroepen rechtstreeks financieren in plaats van via het Gemeentefonds. Ook wil Den Haag méér investeren in lokale journalistiek. Vooral dat laatste is een goede zaak, maar de uitvoering laat nog jaren op zich wachten. In de tussentijd is het dus aan gemeenten om verantwoordelijkheid te nemen voor deze publieke taak.

Bij gebrek aan middelen nemen lokale media nu vaak één-op-één persberichten over van politieke partijen. Een vorm van public relations die niets met journalistiek te maken heeft. Laat investeren in lokale journalistiek een prioriteit zijn voor plaatselijke ChristenUnie-fracties.  De komende coalitie-onderhandelingen zijn daar een uitgelezen mogelijkheid voor. Wees niet alleen een partij van de macht, maar juist ook van de marge!

Maarten van Nieuw Amerongen is deelnemer aan het Fellowsprogramma van het Wetenschappelijk Instituut
Foto: Leander Tramper

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column. Momenteel gaan de columns over onderwerpen uit de gemeentepolitiek. Met deze columns faciliteert het Wetenschappelijk Instituut het partijdebat. De columns zijn op persoonlijke titel.