Homo economicus?

Homo economicus?

pexels-harrison-haines-3536424.jpg

19 april 2022 by Caroline Blom-de Ruiter

In een maatschappij waarin er wordt verondersteld dat mensen beslissingen nemen op basis van economische overwegingen, is er momenteel een bizar fenomeen zichtbaar. Terwijl asielzoekerscentra vol zitten met potentiële arbeidskrachten worden net aangekomen oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne direct aan werk geholpen.

Vergrijzing en ontgroening, demografische ontwikkelingen die we in Nederland al decennia zagen aankomen, veroorzaken serieuze problemen op de arbeidsmarkt. Aan de vervangingsvraag van werknemers is niet meer te voldoen.

Tegelijkertijd groeit de economie nog steeds omdat het in de pandemie opgepotte geld nu uitgegeven wordt aan nieuwe spullen, inhaalfeestjes en belevenissen. Voor deze uitbreidingsvraag ontbreken eenvoudigweg de mensen. Het aantal werklozen is historisch laag en er zijn in de Randstad meer vacatures dan beschikbare arbeidskrachten.  

En toen was daar opeens die gestage stroom Oekraïense vluchtelingen, in bussen op weg naar Nederland. Mensen die op ons leken, met kinderen in dezelfde winterjassen als die we hier op de schoolpleinen zien. Mensen zoals ons, waar we volstrekt terecht de deur voor openzetten, waar we spullen en geld voor inzamelen en die we onderdak bieden.

En ongeveer op hetzelfde moment kwamen ook de oproepen om deze mensen zo snel mogelijk aan het werk te helpen. Haagse en Europese lobby’s werden meteen opgezet, bedrijfstakken stonden (en staan) te dringen om ‘kansen te bieden’ aan…. oorlogsvluchtelingen.

Er is een volstrekt logische verklaring voor deze handelswijze. Wil Tiemeijer, staflid van de WRR, schreef er in 2011 al over. Als een probleem opgelost kan worden door mensen in te huren die op ons lijken, dat heeft dat de schijn van een rationele keuze. De biologie van de verbondenheid is echter zeer exclusief en niet slechts moreel, maar ook economisch volstrekt onverantwoord.

Mensen met een oorlogstrauma kunnen immers niet meteen aan het werk, ze moeten ruimte krijgen om dat te verwerken en opnieuw te beginnen in een onbekend land. Gun de Oekraïners tijd in hun rouwproces.

Kijk dus in de zoektocht naar nieuw personeel naar echte oplossingen: de asielzoekerscentra die  overvol zitten omdat statushouders niet uitgeplaatst kunnen worden naar gemeenten. Neem in de coalitieprogramma’s die momenteel overal worden geschreven op dat er woningen worden gebouwd voor statushouders, tiny , tijdelijk, hoe dan ook. Gun statushouders met verwerkte trauma’s woonruimte, een opleiding, een baan. Als deze keten in gang wordt gezet wordt Nederland  niet alleen moreel, maar ook economisch een stuk gezonder!

Caroline Blom-de Ruiter is fractievoorzitter van de ChristenUnie in Alphen aan den Rijn

Elke maandagmiddag verschijnt op deze plek een nieuwe column. Momenteel gaan de columns over onderwerpen uit de gemeentepolitiek. Met deze columns faciliteert het Wetenschappelijk Instituut het partijdebat. De columns zijn op persoonlijke titel.