De ongezonde drang naar openbaarheid
De ongezonde drang naar openbaarheid
21 maart 2022
Laat ik helder zijn. Ik ben voorstander van een overheid die transparantie en openbaarheid hoog in het vaandel heeft staan. Een overheid die verantwoording aflegt en informatie vrij toegankelijk maakt. En als de geheimhoudingsplicht wordt ‘misbruikt’, keur ik dat ten zeerste af. Maar het is ongezond om alles te willen weten.
Voor de verkiezingen werd de gemeenteraad van Woerden ‘achter gesloten deuren’ geïnformeerd over signalen van grensoverschrijdend gedrag bij een uitvoerende organisatie. De informatie werd als ‘geheim’ bestempeld en daar was één partij het niet mee eens. De partij in kwestie zocht de openbaarheid op. Gevolg: de (landelijke) media ging er mee aan de haal, een extra geheime raadsvergadering, nog meer media-aandacht en een onderzoek naar het al dan niet schenden van de geheimhoudingsplicht. Over en weer vlogen de verwijten: van ‘verkiezingsstunt’ tot ‘het in de doofpot willen stoppen van ernstige signalen’. Resultaat: een hoop onrust en alleen maar verliezers. Het vertrouwen in de lokale overheid is waarschijnlijk naar een dieptepunt gezakt.
Er is een ongezonde drang naar openbaarheid als het gaat om overheidshandelen. Ongezond omdat het uitgaat van wantrouwen. Wantrouwen heeft echter nog nooit bijgedragen aan een gezonde samenwerking. Hoe moeten inwoners vertrouwen krijgen in de overheid als er onder politici nul onderling vertrouwen is?
Komende weken zullen in veel gemeenten de coalitie-onderhandelingen van start gaan. Deze onderhandelingen vinden doorgaans in beslotenheid plaats. En dat is maar goed ook. Tijdens de onderhandelingen ontstaan nieuwe plannen voor de gemeente. Maar ook de pijnpunten en zorgen van de gemeente komen op tafel. Het helpt dan niet als duizenden inwoners over je schouder meekijken en meeluisteren. Als elk woord wordt gewogen en becommentarieerd op social media. We hoeven niet alles te weten als we ervan uitgaan dat de gekozen raadsleden handelen vanuit een goede intentie.
Laten we als raadsleden het goede voorbeeld geven en elkaar de ruimte geven om die onderhandelingen in beslotenheid te voeren. De komende jaren mag de raad haar taak uitvoeren en de coalitie en het college bevragen, controleren en bijsturen op de ingezette koers. Mag het college beloften uit het coalitieakkoord waarmaken en verantwoording afleggen. En tot slot de inwoners: die mogen de komende jaren een mening vormen en over vier jaar een oordeel vellen. Immers, de kiezer bepaalt!
Daphne van der Wind is raadslid voor de ChristenUnie-SGP in de gemeente Woerden. Daarnaast is zij werkzaam bij de gemeente De Ronde Venen.