Vliegen is zo gek nog niet

Vliegen is zo gek nog niet

airport-3511342_1920.jpg

5 juli 2021 by Jarno Volmer

In het verleden wisten Nederlanders continenten te verbinden en onze positie als handelsnatie te vestigen. Toen deden we dat met schepen die maandenlang van huis waren. Vandaag gaat het gelukkig een stuk sneller met het vliegtuig. Maar de milieubelasting dan? Laat ik enkele vooroordelen wegnemen en nuance aanbrengen.

In de afgelopen 20 jaar zijn vliegtuigen al flink zuiniger geworden. Natuurlijk valt er nog wat te winnen. Standaard E-taxiën op luchthavens bijvoorbeeld. Of een luchthaven bouwen met gerecyclede materialen, zoals vakantieluchthaven Lelystad Airport: de duurzaamste luchthaven van Europa.

Ook moeten er eerlijke prijzen voor vliegtickets moeten komen, net zoals voor melk of vlees. Maar als tickets duurder worden gaan wij dan minder vliegen? Echte serieuze “groene” alternatieven ontbreken. Het Europese spoor kan lang niet opboksen tegen de efficiëntie van de luchtvaart: niet in tijd of geld, maar ook niet in uitstoot van stikstof.

Allereerst de tijd: misschien is Parijs per trein goed te doen, maar de verbinding oostelijk en noordelijk van Nederland laat veel te wensen over. En vanaf Parijs zijn Rome, Milaan of Barcelona nog ver weg. Dit bepaalt mede de aantrekkelijkheid van het vliegen.

En dan de kosten: die vormen de grootste belemmering voor een concurrerend Europees spoor. Een kilometer spoor kost zo’n 38 miljoen euro. Grote spooruitbreidingen zoals de Betuwelijn en de HSL liepen bovendien financieel volledig uit de hand. Ter vergelijking: De upgrade van Lelystad airport is volledig gereed en kostte slechts €214 miljoen. Een investering die veel banen zou opleveren voor praktisch opgeleide Flevolanders. Ze ligt nu te versloffen.

Dat is overigens niet alleen kapitaalvernietiging maar ook oneerlijk. De luchthaven zou er immers komen ter compensatie van miljoenenkortingen op de rijksbijdrage aan Lelystad. Hier is terecht in het verkiezingsprogramma aan besteed, want de bestuurlijke betrouwbaarheid is in het geding.

Vervolgens de stikstofuitstoot. Voor het aanleggen van spoorverbindingen en de elektriciteit voor treinen wordt óók veel stikstof uitgestoten. En laten we de stikstofuitstoot van de luchtvaart in perspectief plaatsen. De veehouderij is verantwoordelijk voor 40 procent van de uitstoot, de luchtvaart voor slechts 6. Aan allebei zullen we iets moeten doen. Maar laten we stoppen met het selectief bashen van één sector.

Ten slotte. We vergeten soms in de hitte van de discussie wat vliegen ons heeft opgeleverd: kennis maken met nieuwe culturen en het beslechten en voorkomen van conflicten. En denk aan humanitaire “luchtbruggen” waarmee ondersteuning wordt geboden na rampen. We kunnen niet meer zonder.

Vliegen is dus zo gek nog niet. En zo lang we dat blijven doen is het niet eerlijk dat Lelystad Airport dicht blijft.

Jarno Volmer is raadslid voor de ChristenUnie in Lelystad.

Met deze columns faciliteert het Wetenschappelijk Instituut het partijdebat. De columns zijn op persoonlijke titel.