We lopen het risico dat we alle vormen van kennisoverdracht gaan verheerlijken en daarmee de kennis die ons land draaiende moet houden stevig gaan overschatten. Dat is een probleem. Het meest in het oog springende symptoom van dit probleem zit in de banenmarkt.

Terwijl hun opleidingen veelal uiteenlopen worden de meeste hoogopgeleide mensen opgeslokt door twee beroepsgroepen: overheidsadvies en zakelijk advies. Van de wetenschappelijk opgeleide mensen die ik ken tussen de vijfentwintig en vijfendertig werkt een groot deel voor consultancyfirma’s. Ze zijn consultant. Mensen die vanuit een bepaalde expertise bedrijven of de overheid adviseren. Voor elke nieuwe ontwikkeling schakel je een consultant in. Die geven je de laatste ins en outs van een onderwerp of komen je processen even stroomlijnen. Na het opstellen van een rapportje, het geven van een training en het ontvangen van een mooi bedrag vertrekken ze weer.

Dat gebeurt niet alleen binnen bedrijven. Ook de overheid maakt graag en vaak gebruik van externe adviesbureaus. De trendgevoeligheid van de markt is één ding, maar de overheid is de grootste werkgever van Nederland. Ik ga ervan uit dat die genoeg kennis in huis hebben. Het laat denk ik iets zien van onzekerheid binnen de overheid. Men is bereid om een externe consulent fikse bedragen te betalen voor het laatste nieuws uit Bestuurs- en Organisatiewetenschapland. Diezelfde informatie zouden ze ook van hun eigen trainees kunnen krijgen. Die komen immers net van de opleiding. Zo valt er door kleine consultancykantoren veel geld te verdienen aan de overheid en dat is bekend. Werken in dienst van je gemeente is mooi, maar je kunt veel meer verdienen als je voor een bedrijf gaat werken dat ‘gemeentes adviseert’. Als je als bedrijf voor de overheid aan de slag kan ben je binnen. De sector is er dus vooral bij gebaat dat er constant nieuwe ontwikkelingen zijn.

Gemeentes en de rijksoverheid zouden meer moeten bouwen op eigen personeel en werken aan de ontwikkeling daarvan. Dat voegt meer toe dan een snelle jongen met een paar kleurstiften en een hoop “buzzwords”.