'Het WI is uitgegroeid tot een echt instituut'

'Het WI is uitgegroeid tot een echt instituut'

Jan van der Stoep

18 juni 2019 by Greet Schuurman (Communicatieadviseur)

Afscheidsinterview met Jan van der Stoep

Jan van der Stoep treedt na vier jaar af als voorzitter van het Wetenschappelijk Instituut. Directeur Wouter Beekers: 'Jan heeft een niet te onderschatten bijdrage geleverd aan het WI. Zo heeft hij een belangrijke rol gespeeld in de inzet van diepgaande bezinningsprogramma's. Jan leerde ons steeds het denken te blijven onthaasten, en terug te gaan naar de kern van wat we doen. Die les nemen we mee voor de toekomst.' Jan wordt opgevolgd door Wouter de Jong, aftredend burgemeester van Houten.
In dit interview blikken we met Jan terug op de twaalf jaar van zijn curatorschap, en blikken we ook vast een beetje vooruit.

Na twaalf jaar curatorschap, waarvan vier jaar voorzitterschap, treed je nu af als curator. Hoe kijk je terug op de afgelopen twaalf jaar? 
'Er is de afgelopen twaalf jaar veel gebeurd. We hebben goede jaren gehad; met eerst Gert-Jan Segers als directeur, en daarna Wouter Beekers. Er zijn mooie studies verschenen; daarbij denk ik bijvoorbeeld aan Coöperatiemaatschappij, van de hand van Robert van Putten en Wouter Beekers. Ook ben ik trots op het Fellowsprogramma dat in de afgelopen twaalf jaar ontwikkeld is, en op de beginselverklaring die we het afgelopen jaar in interactie met anderen hebben geschreven. In die twaalf jaar is het WI, dat eerst nog klein en kwetsbaar was, uitgegroeid tot een echt instituut. Er zijn medewerkers gekomen en medewerkers gegaan, ieder met hun eigen inbreng en talenten. Bijzondere vermelding verdient Geert Jan Spijker, vanwege de studies die hij zelf heeft verricht en ook de studies die hij heeft begeleid. Bovendien heeft hij op cruciale momenten op constructieve wijze leiding gegeven aan het team.' 

Bij je aantreden als voorzitter zei je: ‘Ik hoop dat onthaasten een grote rol blijft spelen binnen het WI.’ Is dat een beetje gelukt? 
'Het is een voorrecht om tijd vrij te mogen maken om onderzoek te doen. Dat is kostbare tijd, die zich op lange termijn uitbetaalt. Je moet je daarom als WI niet te veel laten meeslepen in het alledaagse politieke bedrijf. Anders ga je hetzelfde doen als wat anderen ook al doen. De unieke rol van WI-medewerkers is dat ze door onderzoek nieuwe kennis genereren. Het is voor de partij goed dat het er de afgelopen jaren grondig nagedacht is over wat christelijk-sociale politiek betekent. En ook is het belangrijk dat het WI de komende jaren veel aandacht gaat besteden aan thema’s waarin het mondiale en het lokale elkaar raken: klimaattransitie, migratie, big data, mondiale ongelijkheid.'

Je gaf het WI destijds mee eerst naar de situatie zelf te kijken, en dan terug te redeneren naar het gedachtegoed van de ChristenUnie. Waarom is die volgorde zo belangrijk? 
'Voor onderzoek moet je de tijd nemen. Dat betekent echter niet dat je je als WI kunt veroorloven om ver van de politieke praktijk weg te blijven. Goed praktijkonderzoek begint bij de vragen en dilemma’s op de werkvloer. Praktijkonderzoek is veel méér dan theorieën toepassen op de actuele situatie. Het gaat erom dat je met praktijkvragen aan de slag gaat, en daarbij de middelen van de wetenschap inzet. Het WI heeft op dit punt de laatste jaren mooie stappen gezet. Studies zijn minder ‘beschouwend’ geworden. Wat mij betreft mag er soms nog wel wat meer focus in de studies worden aangebracht. Het WI bestaat uit een klein team. Dat betekent dat niet alles behandeld kan worden, en dat je als WI sterk moet selecteren welk thema je wel en welk thema je niet oppakt.'

Wat zou je het WI willen meegeven voor de komende jaren? 
'Zorg ervoor dat je als WI het geweten bent en blijft van de partij. Neem de tijd om de bronnen te bestuderen waaruit de partij put. Houd bij de afwegingen die je maakt steeds de middellange termijn voor ogen. Laat je niet opslokken door de urgentie van de komende paar weken of maanden, maar bedenk: "Wat heeft de partij de komende vijf tot tien jaar nodig?" Welk denkgereedschap moet voor de komende jaren ontwikkeld worden? En hoe draag je als WI bij aan vernieuwing van het christelijk-sociale denken?


Meer over de missie van het Wetenschappelijk Instituut

Steun het Wetenschappelijk Instituut in haar werk, en word donateur!