Ik begreep wel wat Bas bedoelde. Ik worstel ook met de suggestie van geestverwantschap die uitgaat van een lijstverbinding, en voel die niet met de SGP. Bij de zorg voor het prilste begin en het verste uiteinde van het leven en in de steun voor het bestaansrecht van de Joodse staat Israël vinden we elkaar, maar we vinden anderen weer op andere punten, en er zijn ook grote verschillen.

Deels zijn die stijl en cultuur, en dat doet ertoe, maar in de confrontatie met de uitdagingen van vandaag komen ook diepere dingen boven. Zo lijkt het mij makkelijker flirten met rechts in het islamdebat als je gelooft dat de overheid een rol heeft in het ‘weren van valse godsdienst’ – waar wij misschien weer andere blinde vlekken hebben vanuit óns Bijbelbegrip.

Fracties en lijstverbindingen vorm je met geestverwanten. Dat ChristenUnie en SGP dat onvoldoende zijn voor zo’n intensieve vorm van samenwerking, lijkt mij geen ‘hoopvolle breuk’, laat staan het wegkruipen van onder een ‘klamme deken’, maar vooral een nuchtere constatering waar we niet dramatisch over moeten doen.

Over nuchter gesproken: ik vond de kritiek op de mislukte coalitievorming in Zuid-Holland wel degelijk hout snijden. Fracties vorm je met geestverwanten, coalities smeed je met politieke tegenstanders. Een zakelijke deal, waarbij je voor niets verantwoording neemt dan voor de deal zelf. Niet voor punten waarover de deal niet gaat, en niet voor de zindelijkheid van hun leiders.

In dat licht vond ik de argumenten om niet te formeren met Forum, niet overtuigend. De provincie gaat over bedrijventerreinen en windmolens. Daar had je uit kunnen komen – júist ook om te voorkomen dat Baudet zijn ‘cordon sanitaire’-ballon kan opblazen als hij landelijk dingen wil doen waarover ik ons nooit bij elkaar zie komen.

Ik hoop dat we zo’n partij zijn: voorzichtig met wie we geestverwanten noemen, zakelijk in de akkoorden die we sluiten, maar altijd ‘even goede vrienden’ als we het oneens zijn.

Alex ten Cate houdt zich bezig met leiderschapsontwikkeling in de financiële sector en denkt af en toe mee met de ChristenUnie.