En dan Nederland. Nederland is Frankrijk niet. Ons hart klopt langzamer en het pompt poldermodder rond. De economische ongelijkheid is kleiner, evenals de actiebereidheid. Maar ook hier zijn ‘de gele hesjes’ in het nieuws; al is mijn indruk dat er tot nu toe meer stukken over geschreven worden dan dat er mensen op de straat staan te demonstreren. Op de facebookpagina van de Gele Hesjes wordt aan de vooravond van het weekend druk gediscussieerd over een nieuwe demonstratie op het Binnenhof en wordt nagedacht over waar de onvrede nu precies over gaat.

Dat is een fascinerende discussie. Omdat er hier niet een specifieke aanleiding is zoals in Frankrijk, is er ook geen specifiek program. Vorige week bedachten de organisatoren dat het beter was niet te veel te bakkeleien over de inhoud, want dat zou ten koste gaan van de eenheid. Deze week reageert iemand boos op een gepresenteerd plan omdat dat zonder inspraak tot stand gekomen zou zijn. In antwoord daarop roept iemand op om gezamenlijk aan zo’n programma te schaven tot er consensus ontstaat. Met die afslag gaat de discussie feitelijk weer over democratie. Waarin onvrede erbij hoort omdat het algemeen belang niet altijd strookt met ieders wil. En omdat algemene wil niet bestaat.

Komende donderdag presenteert de Staatscommissie Parlementair Stelsel haar eindrapport, dat antwoord moet geven op de vraag of ons stelsel nog voldoet aan eisen van deze tijd. Voor het rapport zijn de gele hesjes wat laat, maar in de bespreking in de Tweede Kamer zal – ik voorspel u – vrijwel iedere spreker eraan refereren. Uitkomsten en verdere ontwikkelingen daargelaten: het lijkt me wel een gezonde ontwikkeling dat mensen vreedzaam de straat op gaan om hun volksvertegenwoordigers te laten weten wat ze vinden van beleid. Misschien is dit na zijn afschaffing alsnog een soort permanent raadgevend referendum.

Mirjam Kosten studeerde religiewetenschap, is eindredacteur van Groen en kweekt paddenstoelen op koffiedik.