Minder, kleiner, genoeg

Minder, kleiner, genoeg

minder kleiner genoeg.jpg

12 november 2018 by Mirjam Kosten (Wetenschappelijk medewerker)

Af en toe moet je even twijfelen aan wat je altijd zeker wist. Zo’n moment had ik toen ik de Zondag met Lubach-uitzending over kernenergie keek. Tussendoor mompelde ik nog wat over straling, onze kinderen en kernafval, maar tegen het einde van het item was ik zo’n beetje om. VVD-fractievoorzitter Dijkhoff vindt het ook een goed idee. Nu wij nog? Volgens Carla Dik-Faber niet en dus zit een omslag er voorlopig niet in. Wat nu?

In het redactioneel van Trouw, 7 november, stond een zin die mooi weergeeft wat er zo ongemakkelijk is aan kernenergie, ook aan moderne kernenergie: ”Een pleidooi voor kernenergie is ook een ontkenning van de noodzaak onze materiële eisen te temperen”. In de woordenboeken rondom klimaatverandering en energietransitie wordt inderdaad één woord angstvallig vermeden. Het is een zes-letterig onbepaald hoofdtelwoord en het is ‘minder’. Het is om mismoedig van te worden dat het ons niet lukt om in onze verworvenheden te minderen, en dat het politici niet lukt om de minder-keuzes te maken. Let maar op: we gaan minder uitstoten door isoleren en door slimme snufjes. Maar minder rijden, minder vliegen, minder kopen?

Even naar de autoverkoop om het probleem te illustreren. De BOVAG publiceert jaarlijkse rapporten over de verkoop van auto’s, met allerhande feitjes voor wie weten wil welke modellen het meest verkocht worden. Iets meer dan twintig procent van de auto’s die in 2017 verkocht werden, is een SUV (Sports Utility Vehicle) . Een jaar eerder was dat nog dertien procent. Met de uitstraling van een terreinwagen (maar ga er vooral niet mee off-road, daar kan ‘ie niet tegen) en lekker veel laadvermogen. Laten we hopen dat dat is om vliegvakanties overbodig te maken of als voorbereiding op de steeds frequentere stortbuien. Zo’n SUV is in Nederland natuurlijk bespottelijk overbodig. Maar dat is het ergste niet: SUV’s stoten zoveel uit dat de gemiddelde CO2-uitstoot van het wagenpark in Nederland na een aantal jaren van daling weer toeneemt.

En nu weer even uitzoomen naar ons onbepaalde hoofdtelwoord en kernenergie. We kunnen de oplossing zoeken in kernenergie en zelfs in nog te ontwikkelen technieken. Erg zinnig allemaal. Maar we moeten hoe dan ook in elk scenario oefenen in minder, kleiner en genoeg.

Dat gaat een beetje pijn doen. En het feit dat het pijn doet, doet misschien nog wel meer pijn dan de klimaatmaatregelen zelf.

Mirjam Kosten studeerde religiewetenschap, is eindredacteur van Groen en kweekt paddenstoelen op koffiedik.