Wynia stelt: “Die hang naar links, progressief, vrijzinnigheid en relativisme kan niet los worden gezien van ontkerkelijking en geloofsafval in Nederland. Christelijke instituties doen als het ware aan rebranding om de eigen klandizie te blijven behagen. […] orthodoxie kan prima worden aangewend om de gewone kerkganger via zulke noties als ‘rentmeesterschap’ en het bijstaan van ‘de naaste’ op weg te helpen naar progressieve standpunten over nivellering, ontwikkelingshulp, het royaal toelaten van asielzoekers en het tegengaan van klimaatverandering.”

Ik sympathiseer met de vraag van Wynia, omdat ik mij terugvind op de rechterflank van de partij waar ik eerder in het midden dacht te zitten, terwijl ik mezelf wijsmaak zelf weinig opgeschoven te zijn.

Heeft die verschuiving te maken met een selectiever beroep op Bijbelse noties, zoals Wynia stelt? Dat is op zijn minst twijfelachtig. Bijbelse noties zijn op zichzelf onveranderlijk, en ik heb niet de indruk dat daar nu meer dan in het verleden selectief in wordt gewinkeld.

Wat is het dan wel? Ik denk dat een deel te verklaren is uit een worsteling van de ChristenUnie met de betekenis van die Bijbelse noties in een veranderende wereld.

Het WI gaat de komende tijd aan de slag met het thema globalisering, zo las ik in Groen. Dat zou zo’n verandering kunnen zijn. Globalisering plaatst de betekenis van ‘de naaste’ in een andere context. Het verhaal van de barmhartige Samaritaan leert ons dat onze naaste diegene is die op ons pad wordt geplaatst. Die notie verhoudt zich goed met de verantwoordelijkheid voor eigen kring, waarin niet alles van de overheid wordt verwacht.

Maar als de naaste iedereen is van wie de noden ons bekend zijn, dan is dat in een geglobaliseerde wereld iedereen. Kan dat? Staat iedereen ons even na? Is er dan nog een naaste? En wat zijn de gevolgen van zo een universalistisch mensbeeld voor de eigen samenleving, voor de eigen kring waar menigeen zijn houvast aan ontleent? Moet die dan maar op de progressieve helling?

Ik hoop dat het WI met zijn zoektocht naar de invulling van Bijbelse noties de eigen kring niet verontachtzaamd.

Mart Keuning was tot deze maand ChristenUnie-raadslid in Leiden.