De verrassende opkomst van Forum voor Democratie heeft tot de benodigde discussie geleid. Bijna dagelijks is de partij in de media. Het trekt de aandacht van een breed publiek. Thierry Baudet en zijn partij kunnen eveneens rekenen op sympathie en steun van christenen. Dat komt mede door zijn herwaardering van het christendom. De houding van de ChristenUnie ten aanzien van Forum voor Democratie roept daarom vragen op. Christelijke partijen kunnen in sommige opzichten van Baudet leren.

Wat is er aantrekkelijk aan Forum?
Baudet komt met een aansprekend en verfrissend verhaal over culturele identiteit en nationale trots. Dit overstijgt de hedendaagse politieke discussies die vaak gaan over de waan van de dag, over economische kwesties en de procentpunten CO₂-reductie. Ook bekritiseert Baudet de doorgeslagen individualisering, het gelijkheids- en consumptiedenken die allerlei maatschappelijke verbanden hebben verzwakt. Daarbij problematiseert hij abortus en euthanasie, evenals het breken van traditionele rollen tussen man en vrouw. Baudet is daarmee goed in staat geweest om met een essay deze thema’s weer ter discussie te stellen, iets wat christelijke politieke partijen al decennia niet is gelukt, ondanks regeringsdeelname van CDA en ChristenUnie. Deze houding van Baudet spreekt veel christenen aan: eindelijk is er weer een niet-confessionele partij die zo breed positief tegenover het christendom staat.

Baudet bedrijft dus heel duidelijke politiek waarbij het christendom als onlosmakelijk aspect van de Nederlands cultuur centraal wordt gesteld. Hij komt niet alleen op voor het behoud van de christelijke cultuur van Nederland, maar hij pleit ook voor het actief overdragen van kennis van de culturele waarden van het christendom op scholen en andere instituties. Op een zelfde manier pleit ook Yvonne Zonderop in haar boek Ongelofelijk voor een herwaardering van het christendom. Zij ziet ook de christelijke erfenis namelijk als iets van ons allemaal, en niet alleen van christenen zelf. Dat is belangrijk voor christenen en christelijke politici om te beseffen: het christendom is een gemeenschappelijk goed. Dat mag verteld worden, en ook in het beleid terugkomen. Daarin zie ik een te grote terughoudendheid bij christelijke politici.

Bovendien uit Baudet de kritiek op de islam waarin veel christenen zich herkennen. Christenen horen regelmatig via de media en hun eigen kerk wat hun medegelovigen in de islamitische landen allemaal moeten ondervinden. De vervolging van christenen gaat zelfs in Nederland door. Het gaat zelfs zo ver dat ex-moslims in Nederland niet vrij samen kunnen komen. Zij moeten uitwijken naar samenkomsten in schuilkerken. Daarom vormt de komst van immigranten uit islamitische landen een belangrijke bron van polarisatie in de samenleving. Het huidige immigratiesysteem functioneert niet naar behoren. Dat gaat gepaard met een falend integratiebeleid en ongecontroleerde immigratiestromen. Dit vraagt om kritische reflectie van  christelijke partijen.

Wat de ChristenUnie kan leren van FvD
Christelijke politici kunnen van Forum leren om zich even terug te trekken uit de hedendaagse politieke hectiek, om te komen met een diepere reflectie op de brede ontwikkelingen van de samenleving, en daarmee hun politieke verhaal aan te scherpen. Een volk heeft niet alleen maar de technische oplossingen nodig voor allerlei maatschappelijke kwesties, maar juist ook verhalen. Verhalen over wie wij zijn als volk, en waar wij vandaan komen en naartoe willen. Deze verhalen geven betekenis en houvast. Verhalen zijn van oudsher verteld om in te spreken, grip te krijgen op ons leven en de wereld. Verhalen kunnen richting geven in een tijd waarin de oude ideologieën niet meer werken. Er is grote behoefte aan visie waarin mensen kunnen geloven.

Christelijke politici kunnen ook leren van de onbevangenheid waarmee Forum over het christendom spreekt. De ChristenUnie schiet tekort als het gaat om het wijzen op de christelijke wortels van Nederland en de invloeden van het christendom op de huidige samenleving. Dat mag luider en prikkelender in het politieke debat ingebracht worden. Kennis over het christendom is ook hard nodig in de breedte van de samenleving. Bijvoorbeeld om nieuwe generaties en nieuwkomers te leren waar wij vandaan komen en hoe de westerse waarden tot stand zijn gekomen.

Ook mag de ChristenUnie meer oog hebben voor wat er leeft onder het volk en meer zoeken naar erkenning voor een thema als immigratie. Hiermee bedoel ik niet dat de ChristenUnie in populistisch vaarwater moet terecht moet komen. Als we kijken naar een thema als immigratie, en met name het asielbeleid, voert de ChristenUnie een ‘links’ beleid. Als dit gepaard gaat met veel onrust in de samenleving, dan kun je niets anders doen dan op een stopknop drukken en kijken naar alternatieven.

Samenwerking met Forum
De uitsluiting van de Forum van Democratie door de ChristenUnie in Zuid-Holland is buitengewoon verrassend en past niet in de traditie van de partij. Deze uitsluiting heeft te maken met een veranderende focus van de ChristenUnie op het behalen van stemmen in de grote steden. Dat moet er echter niet toe leiden dat de ChristenUnie een linkse koers gaat varen waarbij men het ‘sociale’ inruilt voor het ‘linkse’, zoals ChristenUnie staatssecretaris Paul Blokhuis recentelijk in een interview publiekelijk heeft bepleit. Dat zou verdere vervreemding van de christelijke achterban buiten de grote steden betekenen.

Ik zou een andere aanpak met de omgang van christelijke partijen met Forum verlangen. Het is opvallend: de Christen Unie kiest zowel landelijk als lokaal voor constructief samenwerken met een partij als D66, die genetische aversie heeft tegen alles wat een beetje christelijk is, terwijl ze de Forum voor Democratie in Zuid-Holland uitsluit. De ChristenUnie, en ook de andere christelijke partijen, zouden namelijk met Forum voor Democratie kunnen samenwerken op een aantal gedeelde en fundamentele punten, zoals opkomen voor de christelijke traditie, het behoud van bijzonder onderwijs, kritiek op doorgeschoten individualisme en gelijkheidsdenken, en op het gebied van medische ethiek.

Gelet op de inhoudelijke overeenkomsten tussen Forum voor Democratie en de ChristenUnie kunnen deze partijen elkaar juist versterken in de toekomst.

Zmnako Karem kwam als vluchteling uit Iraaks Koerdistan en is nu Nederlands staatsburger. Hij is vriend van de ChristenUnie en studeerde bestuurskunde aan de Hogeschool Inholland en de Universiteit Leiden. Hij is getrouwd en (pleeg)vader van vijf kinderen.