'Omroepen dat er geen god is behalve Allah, daar heb ik veel moeite mee'

'Omroepen dat er geen god is behalve Allah, daar heb ik veel moeite mee'

moskee minaret islam

29 juli 2020 om 13:57 by Ernst Bron (Fractievoorzitter van de ChristenUnie-fractie in Zeewolde), Tjalling Vonk (fractievoorzitter van de ChristenUnie/SGP-fractie in Rotterdam), Theo Krins (fractievoorzitter van de ChristenUnie-fractie in Gouda)

Raadsleden over versterkte gebedsoproep in openbare ruimte

Dilemma’s horen bij het leven, zeker bij dat van een politicus. In elke vitale politieke partij zal er dus discussie zijn. Ook in de ChristenUnie bevragen we elkaar op standpunten en overtuigingen. Dat kan spannend zijn. Eén zo’n thema waar het om spant is de islamitische gebedsoproep. Een groeiend aantal lokale fracties krijgt met dit thema te maken. Welke afweging maak je daarbij? Hoe verhouden godsdienstvrijheid en de eigen christelijke overtuigingen zich? Wat willen we van elkaar accepteren en wat niet? Deze vragen zijn gebaat bij een goede dialoog. Groen biedt daarvoor gelegenheid bij uitstek. Wat is er geduldiger dan papier? We vroegen drie ChristenUnie-raadsleden hierover met elkaar in gesprek te gaan door elkaar te schrijven.

Ernst Bron

Maandag 24 februari, 17:57
Beste Tjalling en Theo, enige tijd geleden was ik voor het eerst werkzaam bij mijn werkgever in Utrecht. Opeens hoorde ik daar de islamitische gebedsoproep galmen. Ik werd in het Arabisch ongevraagd geconfronteerd met de mededeling dat er geen god is dan de god van de islam, en dat Mohammed zijn boodschapper is. Ik kreeg het er koud van. Zeker toen ik begreep dat steeds meer moskeeën - er zijn er ruim 500 in Nederland - overgaan tot een versterkte gebedsoproep. Ik ervaar de gebedsoproep als kwetsend. Immers, het offer van Jezus Christus wordt ontkend. Het staat iedereen vrij, gelukkig, om dit te ontkennen. Maar moet deze boodschap ongewild mijn privédomein binnen- komen als ik bijvoorbeeld in de buurt van een moskee woon? Wat mij betreft niet!


Tjalling Vonk

Dinsdag 25 februari, 14:14
Beste Ernst en Theo, in diverse steden klinkt naast de kerkklok inderdaad ook de traditionele gebedsoproep vanuit de moskee. Uiteraard slechts een paar minuten op vrijdag en binnen de afgesproken decibelgrens. Keurig volgens de plaatselijke regels. Rotterdamse omwonenden halen hun schouders erover op.
Ze horen het nauwelijks, het boeit ze vaak niet. Maar toch, het is hoorbaar. Religie laat zich niet achter de voordeur terug- dringen. Het maakt onderdeel uit van de publieke ruimte. Dat zouden sommige ‘liberale’ landgenoten graag anders zien. Maar religie is niet privé. Ik zeg dan ook: val mij er maar mee lastig.
Ook al krijg je het er koud van, het herinnert je eraan dat religie relevant is in de stad. En dat motiveert om daarover het contact en de confrontatie te blijven zoeken.


Theo Krins

Dinsdag 25 februari, 22:40
Beste Tjalling en Ernst, we leven in een post-christelijke samenleving. Dat vormt de basis van ons bestaan in Nederland. In deze samenleving kennen we al heel lang het geluid van kerkklokken. Daar zit niet dwingends aan, er wordt niets geroepen. Een oproep door de moskee gaat veel verder. Deze roept concreet – bijna dwingend – op tot gebed, en dan ook nog eens in een voor ons onverstaanbare taal. De oproep stelt dat er geen god is behalve Allah, en roept op om tot hem te bidden. Ik heb hier heel veel moeite mee. Laten we godsdienstvrijheid koesteren, maar elkaar daarbij ook durven aan- spreken. We moeten het elkaar niet of zo min mogelijk ongemakkelijk maken. In Gouda is dat gelukt! In goed overleg met de moslimgemeenschap hebben we afgesproken dat ze geen oproep tot gebed doen en daar ben ik blij mee.


Tjalling Vonk

Zaterdag 29 februari, 15:02
Beste Theo en Ernst, dat is een mooi voorbeeld uit Gouda. Maar dat lukt niet altijd. Moskeebesturen wisselen en in steden waar al 20 jaar een gebedsoproep plaatsvindt zal zo’n gesprek een andere uitkomst hebben. Zou je dan terug willen vallen op een verbod vanuit de overheid, Theo? We kunnen elkaars boodschap niet altijd goed verdragen, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat we geen boodschap aan elkaar hebben. In Rotterdam is er het platform Religie en Levensbeschouwing waarin diverse religies de dialoog met elkaar voeren. Het gesprek over kerkklokken en gebedsoproepen kun je daar ook voeren. Daar vind je begrip voor elkaars positie. En je leert er samen optrekken, bijvoorbeeld als gesprekspartner van de overheid. Heel relevant voor een stad waarin elke religie een kleine minderheid is geworden.


Ernst Bron

Zondag 1 maart 2020, 21:36
Beste Tjalling en Theo, binnen de christelijke traditie past het om het de ander zo min mogelijk ongemak te bezorgen. Omroepen dat Allah ‘de enige god’ is, en ook ‘de grootste god’, is feitelijk een belediging voor andere gelovigen. Ik ben benieuwd, Tjalling, of je hetzelfde over de gebedsoproep zou denken als de oproep zich niet tot één keer op de vrijdag zou beperken, maar meerdere keren per dag klinkt. Waar ligt de grens? Ik zou zelf graag de vrijheid willen hebben om, in ieder geval binnen mijn privédomein, gevrijwaard te blijven van deze oproep. Als deze garantie alleen te geven is door een verbod vanuit de overheid dan zij dit zo. Natuurlijk is het goed de religieuze dialoog te voeren. Ik zie dit echter los staan van de versterkte gebedsoproepen waar we het nu over hebben.


Tjalling Vonk

Woensdag 4 maart 2020, 22:43
Beste Ernst en Theo, ook ik ervaar dat de gebedsoproep schuurt, maar ik verdraag het wel. Sterker nog, ik word er door uitgedaagd. Natuurlijk zijn er grote verschillen tussen een kerkklok en een gebedsoproep vanaf een minaret. Maar er zijn ook overeenkomsten: beide klinken op sommige plekken wekelijks, omwonenden reageren er vaak gelijk op en - last but not least - in de wet op de openbare manifestaties worden ze gelijk behandeld. Daarbij geldt wat mij betreft: als omwonenden last ervaren dan ga je in gesprek en pas je eventueel de praktijk aan. Die dialoog is dus niet maar iets voor erbij. Het is de kern. Liever een gebedsoproep met een goede dialoog dan een verbod zonder dialoog.


Theo Krins

Woensdag 11 maart 2020, 23:42
Beste Tjalling en Ernst, dat een gebedsoproep en kerkklokken volgens de wet gelijkgeschakeld zijn moet ik inderdaad als een gegeven beschouwen. Maar als christenpoliticus zie ik het principieel anders. Een gebedsoproep ademt intolerantie en past niet in een post-christelijke samenleving. Als de gebedsoproep realiteit zou zijn in Gouda, zou ik me inzetten om dit te stoppen. Ik weet dat ik dan geen wettelijke mogelijkheid heb om tot een verbod over te gaan. Een verbod is op zo’n teer punt bovendien ook niet bevorderlijk voor een vreedzaam samenleven. En dus zou ik dat doen via de dialoog. Maar die dialoog moet dan geen slap aftreksel opleveren van ieders oorspronkelijke opvatting. Echt goede gesprekken heb je mijns inziens als je helder maakt wat voor jou een brug te ver is. En dus zeg ik: liever een dialoog die leidt tot geen islamitische gebedsoproep dan een dialoog die alles maar accepteert als een gegeven.


Ernst Bron

Zaterdag 14 maart 2020, 21:24
Beste Theo en Tjalling, ik zou een dialoog met als uitkomst dat gebedsoproepen worden toegestaan inderdaad ook niet beoordelen als een goede dialoog. Kennelijk heeft  men dan geen  boodschap aan mijn bezwaren gehad. Als ik het goed heb is de mogelijkheid tot een versterkte oproep tot gebed in 1986 opgenomen in de  Wet  openbare  manifestaties. Gerrit Jan van Otterloo, Kamerlid voor de PvdA, diende toen een amendement in dat dit mogelijk maakte. Ik betwijfel dus dat er geen mogelijkheden zijn om de versterkte gebedsoproepen te verbieden zonder aan de godsdienstvrijheid te tornen. Godsdienstvrijheid bestond ook al voordat het amendement werd ingediend. Dialoog is mooi, maar misschien moet je juist bij zo’n gevoelig onderwerp duidelijke kaders hebben wat wel en niet kan.


Tjalling Vonk

Woensdag 18 maart 2020, 13:34
Beste Ernst en Theo, kenmerk van een goede dialoog is dat we bereid zijn ons op onze eigen oordelen te laten bevragen. De uitkomst staat dus nooit op voorhand vast. Sterker nog, ik geloof dat een goede dialoog altijd een verandering bij beide partijen teweegbrengt. Dus op voorhand stellen dat een dialoog slecht is bij een bepaalde uitkomst kan niet in mijn beleving. Inderdaad, een post-christelijke tijd stelt ons voor nieuwe vragen over de inrichting van onze samenleving en publieke ruimte. Als christelijke minderheid moeten we daarbij opboksen tegen een sterke mainstream die religieuze geluiden niet wil horen. Die zullen alles wat we de ene religie verbieden ook direct willen opleggen aan andere religies. Dus we krijgen deze nog als een boemerang terug. Als je wilt dat het christelijke geluid niet uit de publieke ruimte wordt verbannen moet je ook accepteren dat er ook andere, onwelgevallige geluiden in de publieke ruimte te horen zijn. Dat schuurt, maar is wat mij betreft beter dan stilte. Zeker als die stilte via een verbod is opgelegd.


Theo Krins

Zaterdag 21 maart 2020, 22:18
Beste Tjalling en Ernst, de uitspraak dat een goede dialoog altijd bij beide partijen een verandering teweegbrengt vind ik te stellig. Daarin proef ik een soort versmelting van overtuigingen. Juist dan houd je een stilte over, vrees is. Dan luidt er helemaal niks meer, geen gebedsoproep en ook geen kerkklokken. De komst van een multiculturele of pluriforme samenleving betekent voor mij niet dat je om het behoud van eigen vrijheid anderen zogenaamd vergelijkbare  privileges moet gunnen. Een gebedsoproep is iets wezenlijk anders dan het luiden van kerkklokken. Laat dit verschil in betekenis ons uitgangspunt blijven. Ik pleit niet voor een verbod en vrees daarom ook niet voor een boemerangeffect. Ik zet in op het kernachtig benoemen van essentiële verschillen.

Ernst Bron

Woensdag 25 maart 2020, 15:37
Beste Theo en Tjalling, het is ook mijn overtuiging dat het luiden van kerkklokken en de gebedsoproep wezenlijk van elkaar verschillen. Ze kunnen daarom ook verschillend worden beoordeeld. Wellicht zullen moslims in voorkomende gevallen aanvoeren dat er met twee maten wordt gemeten, maar dat is onterecht. We moeten daar niet zo bang voor zijn en vasthouden aan wat voor ons belangrijk is. Als dat in een goede dialoog kan is dat prima. Ik durf echter wel te voorspellen dat er steeds meer gevallen komen die niet in een goede dialoog zijn te beslechten. Wat doen we dan? Ik zou dan  de  instrumenten  willen hebben  om de gebedsoproep tegen te houden.