Berichten over Erik van Dijk

Op 7 maart 2006 zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. In het grootste deel van de 458 gemeenten in Nederland zullen politieke partijen de strijd om de gunst van de kiezer weer aangaan. In 196 gemeenten doet de ChristenUnie daar volop aan mee.

Op 22 januari 2005 werd ter gelegenheid van het vijf-jarig bestaan van de ChristenUnie een visiestuk aangeboden aan André Rouvoet met als titel: Appèl tot relatiepolitiek en als ondertitel Perspectief en richting voor de politiek in een verwarde samenleving. Dit stuk was opgesteld door een projectgroep uit de partij.
Het appèl werd door André Rouvoet omarmd en in brede kring positief ontvangen, bijvoorbeeld door de bezoekers van de actiedag ‘Warmlopen voor de raad’. Het roept herkenning én nieuw enthousiasme op.

Woordenboeken noemen veel verschillende betekenissen van macht: vermogen, kracht, gezag, gezagdragend lichaam, grote menigte, leger, mogendheid, wettelijke bevoegdheid of invloed.
Macht is een kernbegrip in de politiek. Het is zelfs een centraal begrip in alle sociale wetenschappen. Maar wat is macht nu precies? Wat is een christelijke visie op macht? En hoe kan macht in goede banen worden geleid?

Arbeid is meer dan geld verdienen. Het geeft invulling aan de bijbelse opdracht om binnen de samenleving verantwoordelijkheid te dragen en de van God gekregen gaven verder te ontwikkelen. Voor de ChristenUnie is dat een belangrijke legitimering van gesubsidieerde arbeid. Daarom is het jammer dat, nu de economische motor hapert en de werkloosheid sterk stijgt, het rijk hierop fors bezuinigt.

“In het besef dat Europa als werelddeel een bakermat van de beschaving is; dat zijn inwoners, die zich sinds het begin der tijden hier golfsgewijs gevestigd hebben, geleidelijk de waarden hebben ontwikkeld die ten grondslag liggen aan het humanisme: gelijkheid, vrijheid en eerbied voor de rede, geïnspireerd door de culturele, religieuze en humanistische tradities van Europa, waarvan de waarden, die immer deel hebben uitgemaakt van zijn erfgoed, de centrale rol van de mens en zijn onschendbare en onvervreemdbare rechten, alsmede de eerbiediging van het recht, in de samenleving hebben verankerd, …”

Naast het gemeentehuis van Katwijk, met alleen een weg ertussen, ligt de praktijk van huisarts Moolenburgh. Het is symbolisch voor de korte lijnen tussen de verschillende partners in het Katwijkse Platform Verslavingszorg, waarvan Hans Moolenburgh de voorzitter is. Korte lijnen, maar ook: weten wat er leeft op straat, iedereen erbij betrekken en goed onderbouwen waar je mee bezig bent. Dat zijn belangrijke succesfactoren van het Platform Verslavingszorg, dat intussen met veel meer bezig is dan alleen verslavingen.

Terwijl de meeste politieke stromingen de Verlichting omarmen vanwege de vele aan haar toegeschreven verworvenheden, staat de christelijke politiek zoals de ChristenUnie die vorm wil geven in een traditie die ronduit kritisch stond en staat tegenover de Verlichting: de anti-revolutionaire traditie. Maar hoe vult christelijke politiek de begrippen vrijheid, gelijkheid en broederschap in. En hoe kan christelijke politiek, terwijl ze het ‘ni Dieu et ni maitre’ en de volkssoevereiniteit afwijst, toch tolerant zijn?

Het kabinet wil flink bezuinigen, maar niet op de veiligheid. Dat was één van de belangrijkste boodschappen van Prinsjesdag 2003. Aan veiligheid wordt in de komende vier jaar 350 miljoen euro meer uitgegeven. Het aantal arrestaties, behandelde zaken en straffen en boetes moet fors omhoog. Hoofddoel is dat de criminaliteit en overlast in de openbare ruimte vanaf 2006 met zo'n 25 procent is afgenomen. De politie krijgt hiervoor in 2004 22,5 miljoen extra, het Openbaar Ministerie 36 miljoen, de rechtsbijstand 30 miljoen en de rechterlijke macht 58 miljoen.

Wat kenmerkt een ChristenUnie-bestuurder of zou een ChristenUnie-bestuurder moeten kenmerken? Wat is er opvallend, anders of uniek aan een bestuurder van de ChristenUnie? Wat betekent het om als christen bestuurder te zijn? Wat vinden ChristenUnie-bestuurders zelf belangrijke begrippen voor hun politieke stijl? Tientallen raadsleden, wethouders, burgemeesters, Statenleden, Kamerleden en Europarlementariërs gingen met elkaar aan de slag om hier antwoorden op te vinden.

De dualisering vraagt om een heel andere aanpak van de gemeenteraden. Zo moeten de collegapartijen niet met een dichtgetimmerd collegeprogramma werken, maar slechts de hoofdlijnen vastleggen, vindt drs. F. J. P. van Dijk. De dualisering zelf zal politiek en burger in ieder geval niet dichter bij elkaar brengen.

De Bilt, Enschede, Hellevoetsluis, Leerdam en Zeewolde. In drie van deze vijf plaatsen zit de
ChristenUnie in de gemeenteraad, maar daar gaat het in dit artikel niet om. De genoemde vijf
gemeenten waren in de afgelopen jaren proeftuinen van de lokale democratie. Zij waren dat in
het kader van het onderzoeksprogramma Vernieuwing van de Lokale Democratie van vijf
verschillende universiteiten samen met het Instituut voor Publiek en Politiek (IPP). In
verschillende gemeenten is geëxperimenteerd met interactieve beleidsvorming. De genoemde
vijf gemeenten zijn uitgebreid onderzocht en de conclusies van dat onderzoek verschenen
deze zomer in het boek Lokale interactieve beleidsvorming.

Dualisering van het gemeentebestuur zou volgens voorstanders de politieke herkenbaarheid van de gemeentelijke besluitvorming voor burgers vergroten. Arie Slob en Erik van Dijk plaatsten bij die opvatting enige kanttekeningen.