Wij moeten al ons handelen toetsen op Ecocide
Wij moeten al ons handelen toetsen op Ecocide
21 juni 2021
Volgens Jan Steven Eilander is de stelling dat wij ‘de laatste generatie zijn die iets aan klimaatverandering kan doen’ een vorm van doemdenken die de ChristenUnie niet past. Wij mogen toch vertrouwen op God?
Voor mij staat niet ter discussie dat we mogen vertrouwen op God. Wel of en wanneer Hij aan ons vraagt om te handelen. Als wij, ondanks talrijke waarschuwingen ingegeven door Hem, niet handelen kan daardoor onherstelbare schade aan de schepping ontstaan. We moeten dan handelen, omdat het anders fout afloopt, én we mogen dat doen in vertrouwen op een goede afloop.
Is onherstelbare schade aan de natuur doemdenken of een reëel risico? De cijfers wijzen op het laatste. Volgens het Wereld Natuur Fonds zijn sinds 1970 bij alle diersoorten de aantallen met gemiddeld 68 % afgenomen. In Nederland is de laatste dertig jaar het aantal wilde dieren gehalveerd. De temperatuur op aarde is sinds 1880 met 0.85 graad gestegen. En bij slechts een geringe temperatuurstijging ontstaat er al onomkeerbare schade aan onze leefomgeving.
Als deze trend zich voorzet, is het niet zo’n gedurfde uitspraak dat wij de laatste generatie zijn die er wat aan kunnen doen. Natuurlijk veranderen ecosystemen voortdurend, mede door menselijk toedoen. Maar dit is geen natuurlijke verandering of normaal gebruik, maar potverteren en plunderen. Er blijft straks geen natuur over voor het nageslacht. In grote delen van de wereld zal het door klimaatverandering onmogelijk worden om voedsel te verbouwen. We hebben destructieve bestrijdingsmiddelen gebruikt en materialen zoals PFAS en plastic die inmiddels in het lichaam van ongeveer elk levend wezen zitten. En we hebben geen idee wat ze kunnen aanrichten. Ons handelen is normoverschrijdend.
Het is daarom terecht dat de ChristenUnie in haar verkiezingsprogramma heeft opgenomen dat we “voorstander zijn van het opnemen van Ecocide in het Internationaal Strafrecht. Ecocide is de vernietiging van ecosystemen zodat de erin levende wezens niet meer kunnen voortbestaan”.
Hiermee wordt een juridische norm geïntroduceerd voor het omgaan met leven op aarde. En dat is een goede ontwikkeling. Ons handelen begrenzen door normen past bovendien uitstekend in de christelijke traditie. Maar moeten we niet sneller handelen? Moet de ChristenUnie niet haar eigen verkiezingsprogramma en alle wetgeving binnen Nederland toetsten aan deze norm?
Volgens mij moeten we zelfs nog een stap verder gaan: wij moeten àl ons handelen toetsen op Ecocide. Omdat we de laatste generatie zijn die nog kàn handelen.
Deze column is een reactie op de column van Jan Steven Eilander 'Doemdenken over klimaat past de ChristenUnie niet'. Met deze columns faciliteert het Wetenschappelijk Instituut het partijdebat. De columns zijn op persoonlijke titel.
Jos Maessen is een enthousiast betrokken ChristenUnie-lid uit Ommen, tot voor kort gemeenteambtenaar en nu fulltime zijn jongensdroom van een studie geschiedenis aan de UvA aan het verwezenlijken.