‘Ronduit racistisch’, zo typeerde ik het Forum voor Democratie in mijn vorige column. Tot verbazing van een best een aantal uwer. En daar verbaas ik mij dan weer een beetje over.

Er is zoiets als een nationalisme van de waarden en zoiets als een nationalisme van de etniciteit. En daartussen loopt een rode lijn. Je kunt houden van je land omwille van zijn democratische constitutie, tradities en rituelen. Maar dat is echt iets anders dan houden van ‘de Nederlander’ als een superieure soort mens, die een andere behandeling verdient dan andere burgers. Wie Sylvana Simons het land denkt te kunnen uitzwaaien omdat ze een andere huidskleur heeft of oproept tot ‘minder, minder, minder’ Marokkaanse Nederlanders, bewijst maar weinig te hebben begrepen van het eerste artikel van onze grondwet.

Hoe intellectueel verfijnd ook, Baudet glibbert over deze rode lijn. Er is niets mis met zijn aandacht voor het belang van de natiestaat en gedeelde waarden – hierover hebben we hem in dit blad uitvoerig aan het woord gelaten. Maar Baudet en zijn partijgenoten lieten de afgelopen campagne ook een andere gezicht zien. Zij waarschuwen voor een ‘homeopathische verdunning van de Nederlandse bevolking met alle volkeren van de wereld’, ‘zodat er nooit meer een Nederlander zal bestaan’, ‘zodat wie wij zijn niet meer gestalte kan krijgen’, maar een ‘volgzame soort’ ontstaat. Zoiets gebeurde volgens Baudet al eens bij de Romeinen. Hun rijk kwam immers ten val nadat migratie en interculturele huwelijken een einde maakten aan de ‘etnische’ Romein.

Er bestaat blijkbaar zoiets als sterke soorten en verzwakte soorten. En dan hebben we vrees ik de definitie van racisme uit de Van Dale te pakken. Hierop veelvuldig aangesproken brengt Baudet het gesprek steevast weer op cultuur en waarden. Zonder dat hij iets van zijn woorden terug neemt. Of hij doet het allemaal af als ironie.

De homeopathie gelooft in de geneeskrachtige werking van verdund gif. Ik gun iedereen zijn geloof daarin. Maar in de politiek het gif van racisme homeopathisch te verdunnen met een gezond nationalisme, lijkt me een gevaarlijk experiment. Ironisch bedoeld, hè.

Wouter Beekers
Directeur van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie